№
|
Русский
|
Чувашский
|
Якутский
|
Тувинский
|
Хакасский
|
Шорский
|
Алтайский
|
Киргизский
|
Татарский
|
Сибирско-татарский
|
Башкирский
|
Балкарский
|
Карачаевский
|
Кумыкский
|
Ногайский
|
Каракалпакский
|
Казахский
|
Узбекский
|
Уйгурский
|
Туркменский
|
Азербайджанский
|
Турецкий
|
Крымскотатарский
|
Караханидский
|
|
---|
1
|
я
|
эпĕ
|
мин
|
мен
|
мин
|
мен
|
мен
|
мен
|
мин
|
мин
|
мин
|
мен
|
мен
|
мен
|
мен
|
men
|
мен
|
men
|
|
men
|
mən
|
ben
|
men
|
مَنْ (men)
|
𐰢𐰤 (men), 𐰋𐰤 (ben)
|
2
|
ты
|
эсĕ
|
эн
|
сен
|
син
|
сен
|
сен
|
сен
|
син
|
син
|
һин
|
сен
|
сен
|
сен
|
сен
|
sen
|
сен
|
sen
|
|
sen
|
sən
|
sen
|
sen
|
سَنْ (sen)
|
𐰾𐰤 (sen)
|
3
|
он, оно, она
|
вăл
|
кини
|
ол
|
ол
|
ол
|
ол
|
ал
|
ул
|
ул
|
ул
|
ол
|
ол
|
ол
|
ол
|
ol
|
ол
|
u
|
u
|
ol
|
o
|
o
|
o
|
اُلْ (ol)
|
𐰆𐰞 (ol)
|
4
|
мы
|
эпир
|
биһиги
|
бис
|
піс
|
пис
|
бис
|
биз
|
без
|
пес
|
беҙ
|
биз
|
биз
|
биз
|
биз
|
biz
|
бiз
|
biz
|
biz
|
biz
|
biz
|
biz
|
biz
|
بِزْ (biz)
|
𐰋𐰃𐰕 (biz)
|
5
|
вы
|
эсир
|
эһиги
|
силер
|
сірер
|
силер
|
слер
|
силер
|
сез
|
сес
|
һеҙ
|
сиз
|
сиз
|
сиз
|
сиз
|
siz
|
сендер, сiз
|
siz,
|
siz,
|
siz
|
siz
|
siz
|
siz
|
سِزْ (siz)
|
𐰾𐰃𐰕 (siz)
|
6
|
они
|
вĕсем
|
|
олар
|
олар
|
ылар
|
олор
|
алар
|
алар
|
алар
|
улар
|
ала
|
ала
|
олар
|
олар
|
olar
|
олар
|
ular
|
ular
|
olar
|
onlar
|
onlar
|
olar
|
اُلارْ (olar)
|
olar
|
7
|
этот
|
ку
|
бу
|
бо
|
пу
|
по
|
бу
|
бу, бул
|
бу
|
|
был
|
бу
|
бу
|
бу
|
бу, бул
|
|
бұл
|
bu
|
bu,
|
bu
|
bu
|
bu
|
bu
|
بُو (bū)
|
𐰉𐰆 (bu)
|
8
|
тот
|
вăл,
|
ол
|
ол
|
ол
|
ол,
|
ол
|
|
теге, шул
|
ул
|
теге
|
|
ол
|
шо, ол
|
ол, сол, анав
|
ol, sol, ana
|
ол, сол, анау
|
shu,
|
u,
|
şu,
|
o
|
şu, о
|
şu, о
|
اُلْ (ol)
|
𐰆𐰞 (ol)
|
9
|
здесь
|
кунта
|
манна
|
мында
|
мында
|
мында
|
мында
|
мында,
|
монда, биредә
|
|
бында
|
мында,
|
мында,
|
мунда, шунда
|
мунда
|
bunda,
|
мұнда
|
|
bunda,
|
|
burada
|
burada, bura,
|
mında
|
مُنْدا (mundā)
|
𐰉𐰆𐰦𐰀 (bunta)
|
10
|
там
|
|
онно
|
ында
|
анда
|
анда
|
|
анда,
|
анда, тегендә
|
анта,
|
тегендә
|
анда
|
анда, алайда
|
онда
|
онда
|
onda, sonda,
|
онда, анда
|
|
unda,
|
|
orada
|
orada, ora,
|
anda
|
اَنْدا (andā)
|
𐰦𐰀 (anta)
|
11
|
кто
|
кам
|
ким
|
кым
|
кем
|
кем
|
кем
|
ким
|
кем
|
кем
|
кем
|
ким
|
ким
|
ким
|
ким
|
kim
|
кім
|
kim
|
kim
|
kim
|
kim
|
kim
|
kim
|
كِمْ (kim)
|
𐰚𐰢 (kеm)
|
12
|
что
|
|
туох
|
чүү
|
ниме
|
ноо
|
не,
|
|
нәрсә, ни
|
нимә, ней
|
нимә
|
не
|
не
|
не, не зат
|
не, не зат
|
ne
|
не
|
nima, na
|
|
|
|
ne
|
ne
|
نا (nē), ناما (nemē), ناكُو (negǖ), قَيُو (qayū)
|
𐰤𐰀 (ne)
|
13
|
где
|
|
ханна
|
кайда
|
хайда
|
қайда
|
кайда
|
кайда, кана
|
кайда
|
|
ҡайҙа
|
къайда
|
къайда
|
къайда
|
кайда
|
qayda
|
қайда,
|
qayerda, qayda
|
|
|
|
nerede, hani
|
qayda,
|
قَنْدا (qandā), قَيُودا (qayūdā), قَنٖى (qanï̄)
|
𐰴𐰣𐰃 (qanı)
|
14
|
когда
|
|
|
кажан
|
хаӌан
|
|
качан
|
качан
|
кайчан
|
|
ҡасан
|
|
|
|
|
|
қашан
|
|
|
|
|
|
|
قَجانْ (qačan)
|
|
15
|
как
|
|
хайдах
|
|
|
|
|
|
ничек
|
|
нисек
|
къалай
|
къалай
|
нечик
|
калай
|
qalay
|
қалай
|
qalay,
|
|
|
|
nasıl
|
nasıl
|
نَتَكْ (neteg)
|
|
16
|
не
|
мар,
|
суох
|
|
|
|
|
|
түгел
|
түгел
|
түгел
|
|
|
|
|
|
емес
|
emas,
|
|
|
|
değil
|
|
يُوقْ (yōq), اَرْماسْ (ermēs)
|
|
17
|
всё
|
|
бары,
|
|
|
|
|
|
бөтен, бары
|
пары
|
бөтә
|
|
бары,
|
бары,
|
|
|
бәрі, барлық, барша, бүкіл
|
|
|
|
bütün,
|
tüm, bütün, hep
|
bütün,
|
قَمُغْ (qamuɣ), بَرْجا (barčā)
|
𐰴𐰢𐰍 (qamuğ)
|
18
|
много
|
нумай
|
|
|
кöп
|
кöп
|
кöп
|
көп
|
күп
|
|
күп
|
кёп
|
|
кёп
|
|
|
көп
|
|
|
|
|
çok
|
çoq
|
كُبْ (köp), اُكُوشْ (üküš)
|
𐰈𐰚𐰾 (üküs), 𐰈𐰚𐱁 (üküş)
|
19
|
несколько
|
|
|
каш,
|
|
|
|
|
берничә
|
|
бер нисә
|
|
|
|
|
|
бірнеше
|
|
|
|
|
bazı, kimi, birkaç, biraz
|
|
|
|
20
|
мало
|
сахал
|
аҕыйах
|
ас,
|
ас
|
ас
|
ас
|
аз
|
аз
|
ас
|
әҙ
|
аз,
|
аз
|
аз
|
аз
|
az
|
аз
|
oz, kam,
|
az
|
az
|
az
|
az
|
az
|
اازْ (āz)
|
𐰕 (az)
|
21
|
другой
|
|
атын
|
башка, өске
|
пасха
|
|
башка,
|
башка
|
башка, бүтән
|
|
башҡа
|
|
башха
|
башгъа,
|
баска,
|
|
басқа, өзге
|
boshqa,
|
|
başga
|
|
başka, öbür, diğer
|
|
اَذِنْ (aδïn), اَذْرُقْ (aδruq), اُنْكٖى (öŋī)
|
|
22
|
один
|
пĕрре
|
биир
|
бир
|
пір
|
пир
|
бир
|
бир
|
бер
|
пер
|
бер
|
бир
|
бир
|
бир
|
бир
|
bir
|
бiр
|
bir
|
bir
|
bir
|
bir
|
bir
|
bir
|
بٖيرْ (bīr)
|
𐰋𐰃𐰼 (bir)
|
23
|
два
|
иккĕ
|
икки
|
ийи
|
ікі
|
ийги
|
эки
|
эки
|
ике
|
ике
|
ике
|
эки
|
эки
|
эки
|
эки
|
eki
|
екі
|
ikki
|
ikki
|
ikki
|
iki
|
iki
|
eki
|
اِكّٖى (ikkī)
|
𐰚𐰃 (eki)
|
24
|
три
|
виççĕ
|
үс
|
үш
|
ӱс
|
ӱш
|
ӱч
|
үч
|
өч
|
|
өс
|
юч
|
юч
|
уьч
|
уьш
|
u'sh
|
үш
|
uch
|
|
üç
|
üç
|
üç
|
üç
|
اُجْ (üč)
|
𐰈𐰲 (üç)
|
25
|
четыре
|
тăваттă
|
түөрт
|
дөрт
|
тӧрт
|
тӧрт
|
тӧрт
|
төрт
|
дүрт
|
түрт
|
дүрт
|
|
тёрт
|
дёрт
|
доьрт
|
to'rt
|
төрт
|
toʻrt
|
tört
|
dört
|
dörd
|
dört
|
dört
|
تُورْتْ (tȫrt)
|
𐱅𐰈𐰼𐱅 (tört)
|
26
|
пять
|
пиллӗк
|
биэс
|
беш
|
пис
|
пеш
|
беш
|
беш
|
биш
|
пиш
|
биш
|
беш
|
беш
|
беш
|
бес
|
bes
|
бес
|
besh
|
|
bäş
|
beş
|
beş
|
beş
|
بٖيشْ (bḗš)
|
𐰋𐰾 (bes), 𐰋𐰃𐰾 (bis), 𐰋𐰃𐱁 (biş)
|
27
|
большой
|
|
улахан
|
улуг
|
улуг
|
улуғ,
|
јаан
|
чоң
|
зур
|
оло, сур
|
оло, ҙур, бөйөк, эре, дәү, өлкән
|
уллу,
|
уллу, тамада
|
уллу
|
|
ullı, uʻlken
|
ұлы, үлкен
|
katta, buyuk,
|
|
uly,
|
böyük
|
büyük, ulu
|
büyük
|
بَدُكْ (bedük), اُلُغْ (uluɣ)
|
𐰆𐰞𐰍 (uluğ)
|
28
|
длинный
|
|
|
узун
|
узун
|
узун
|
узун
|
узун
|
озын
|
|
оҙон
|
узун, узакъ
|
узун
|
узун
|
узын
|
|
ұзын
|
uzun
|
uzun
|
|
uzun
|
uzun
|
uzun
|
اُزُنْ (uzun)
|
𐰆𐰕𐰣 (uzun)
|
29
|
широкий
|
сарлака,
|
|
калбак,
|
|
кең,
|
|
кең
|
киң
|
киң
|
киң
|
|
|
|
кенъ, энли,
|
|
кең, енді, жалпақ
|
keng
|
|
|
geniş, enli
|
geniş, enli
|
|
كِنْكْ (keŋ), يَسٖى (yasï̄)
|
|
30
|
толстый
|
|
|
кылын, чоон
|
халын
|
|
|
|
калын, юан
|
ҡалын
|
ҡалын
|
|
|
|
калын,
|
|
қалың, жуан
|
|
|
|
|
kalın,
|
|
قَلِنْ (qalïn)
|
𐰴𐰞𐰣 (qalın), 𐰘𐰆𐰍𐰣 (yoğan)
|
31
|
тяжелый
|
|
|
аар
|
аар
|
аар
|
|
оор
|
авыр
|
ауыр
|
ауыр
|
|
|
авур
|
авыр
|
|
ауыр
|
ogʻir
|
|
|
ağır
|
ağır
|
ağır
|
اَغِرْ (aɣïr)
|
ağır
|
32
|
маленький
|
пĕчĕк
|
кыра,
|
|
|
кичиг
|
|
кичине,
|
кечкенә, бәләкәй
|
|
кесе, бәләкәй
|
гитче
|
гитче
|
|
|
|
кіші, кішкене, кішкентай
|
kichik,
|
kichik
|
kiçi,
|
kiçik,
|
küçük
|
kiçik, küçük
|
كِجِكْ (kičig), اُشَقْ (ušaq)
|
𐰚𐰃𐰲𐰏 (kičig)
|
33
|
короткий
|
|
кылгас
|
кыска,
|
хысха
|
қысқа
|
кыска,
|
кыска, чолок
|
кыска
|
|
ҡыҫҡа,
|
къысха
|
къысха
|
|
кыска,
|
qısqa,
|
қысқа, шолақ
|
qisqa
|
qisqa
|
gysga
|
qısa
|
kısa
|
qısqa
|
قِسْغا (qïsɣā), قِرْتْ (qïrt)
|
|
34
|
узкий
|
|
кыараҕас
|
тар,
|
|
|
тар, кызык
|
тар
|
тар
|
тар
|
тар
|
тар
|
тар
|
тар
|
тар
|
tar
|
тар
|
tor
|
tar
|
dar
|
dar
|
dar
|
tar
|
تارْ (tār)
|
tar
|
35
|
тонкий
|
|
синньигэс,
|
|
|
|
|
|
юка, нечкә
|
|
нәҙек
|
|
|
|
|
|
жіңішке, жұқа
|
|
|
|
incə, nazik
|
ince,
|
ince
|
يِنْجْكا (yinčgē), يُڤْقا (yuvqā)
|
𐰘𐰨𐰏𐰀 (yinčge), 𐰖𐰆𐰖𐰴𐰀 (yuyqa)
|
36
|
женщина
|
|
дьахтар
|
херээжен, кадай,
|
|
|
|
аял
|
хатын
|
ҡатын
|
ҡатын
|
тиширыу
|
тиширыу
|
|
хатын
|
qatın, hayal
|
қатын, әйел
|
ayol, xotin, qiz
|
ayal
|
|
qadın
|
kadın
|
qadın
|
اُراغُوتْ (urāɣūt), اِشٖلارْ (išīlēr)
|
|
37
|
мужчина
|
|
|
|
|
|
|
эркек
|
ир
|
|
ир
|
|
|
эркек,
|
эркек, эр
|
erkek, er
|
еркек, ер
|
erkak
|
|
|
kişi
|
erkek, er, adam
|
erkek,
|
اَرْ (er)
|
𐰼 (er)
|
38
|
человек
|
çын, этем
|
киһи
|
кижи
|
|
кижи
|
кижи
|
киши, адам
|
кеше
|
кеше
|
кеше, әҙәм
|
киши, адам
|
адам
|
гиши, адам
|
киси, аьдем
|
kisi, adam
|
кісі, адам
|
kishi, odam,
|
insan, kishi
|
ynsan, adam, kişi
|
insan, adam
|
insan, kişi
|
adam, insan, kişi
|
كِشٖى (kišī)
|
𐰚𐰃𐰾𐰃 (kisi), 𐰚𐰃𐱁𐰃 (kişi)
|
39
|
ребёнок
|
ача
|
оҕо
|
уруг, төл,
|
пала,
|
пала
|
бала
|
бала
|
бала
|
пала
|
бала,
|
бала, сабий
|
бала, сабий
|
бала
|
бала
|
bala
|
бала
|
bola,
|
bala
|
|
bala,
|
çocuk
|
bala
|
كَنْجْ (kenč)
|
𐰆𐰍𐰞 (oğul)
|
40
|
жена
|
арăм
|
ойох
|
кадай,
|
|
эпчи,
|
|
аял, катын
|
хатын
|
ҡатын
|
ҡатын
|
къатын,
|
къатын
|
къатын
|
хатын, пише
|
qatın, hayal
|
қатын, әйел
|
xotin, ayol,
|
|
aýal
|
arvad,
|
karı, avrat, kadın
|
|
كِسْ (kis)
|
|
41
|
муж
|
|
эр, кэргэн
|
эр, ашак
|
|
эр
|
öбöгöн
|
|
ир
|
ир
|
ир
|
эр
|
эр
|
эр
|
эр, киев, бай
|
er,
|
ер, күйеу, бай
|
er, kuyov
|
|
|
ər
|
koca, er
|
|
باكْ (bēg)
|
𐰼 (er)
|
42
|
мать
|
анне
|
ийэ
|
ие, ава
|
ине, іӌе
|
эне, иче
|
эне
|
эне
|
ана
|
инә
|
әсә, инә
|
ана,
|
ана
|
ана
|
ана
|
ana, ene
|
ана
|
ona, aya,
|
ana
|
eje
|
ana
|
anne, ana
|
ana
|
اَنا (anā), اَبا (ebē)
|
𐰈𐰏 (ög)
|
43
|
отец
|
атте
|
аҕа
|
ада, ача
|
ада, аба
|
ада, аба
|
ада
|
ата
|
ата
|
ата
|
ата
|
ата,
|
ата
|
ата
|
ата
|
ata,
|
ата, әке
|
ota, ada
|
dada, ata
|
kaka
|
ata
|
baba, ata
|
baba
|
اَتا (atā)
|
𐰴𐰭 (qañ)
|
44
|
животное
|
|
кыыл, харамай
|
аң,
|
аң
|
|
аҥ, тынду
|
аң, жаныбар, айбан
|
хайван, җәнлек
|
|
йәнлек, хайван, мал
|
|
|
гьайван
|
анъ, янувар, айван
|
|
аң, жануар, хайуан
|
hayvon, jonivor
|
haywan,
|
haýwan
|
heyvan
|
hayvan
|
ayvan
|
[[]]
|
𐰚𐰃𐰘𐰃𐰚 (kiyik)
|
45
|
рыба
|
пулă
|
балык
|
балык
|
палых
|
палық
|
балык
|
балык
|
балык
|
|
балыҡ
|
чабакъ
|
чабакъ
|
балыкъ
|
балык
|
balıq
|
балық
|
baliq
|
|
balyk
|
balıq
|
balık
|
balıq
|
بَلِقْ (balïq)
|
balıq
|
46
|
птица
|
|
чыычаах, көтөр
|
куш
|
хус
|
қуш
|
куш
|
чымчык, куш
|
кош
|
ҡош
|
ҡош
|
чыпчыкъ
|
чыпчыкъ
|
къуш
|
кус
|
qus
|
құс
|
qush
|
qush
|
guş
|
quş
|
kuş
|
quş
|
قُشْ (quš)
|
𐰴𐰆𐰽 (qus)
|
47
|
собака
|
йытă
|
ыт
|
ыт
|
|
адай, эгер
|
ийт
|
ит
|
эт
|
эт
|
эт
|
ит
|
ит
|
ит
|
ийт
|
iyt
|
ит
|
it,
|
it
|
it, köpek,
|
it, köpək
|
köpek, it
|
köpek, it
|
اِتْ (ït)
|
𐰃𐱃 (ıt)
|
48
|
вошь
|
|
быт
|
быт
|
|
пит
|
бийт
|
бит
|
бет
|
пет
|
бет
|
би
|
бит
|
бит
|
бийт
|
|
бит
|
bit
|
pit
|
bit
|
bit
|
bit
|
bit
|
بِتْ (bit)
|
bit
|
49
|
змея
|
çĕлен
|
моҕой,
|
чылан
|
чылан
|
чылан
|
јылан
|
жылан
|
елан
|
йылан
|
йылан
|
жилян
|
|
йылан
|
йылан
|
jılan
|
жылан
|
ilon
|
|
ýylan
|
ilan
|
yılan
|
yılan
|
يِلانْ (yïlān)
|
𐰖𐰃𐰞𐰣 (yılan)
|
50
|
червь
|
хурт,
|
үөн
|
курт,
|
хурт
|
қурт
|
курт,
|
курт
|
корт, суалчан
|
ҡорт
|
ҡорт, селәүсен
|
къурт
|
къурт
|
хурт
|
курт
|
qurt
|
құрт,
|
qurt
|
|
|
qurd
|
kurt, solucan
|
qurt
|
قُرْتْ (qurt)
|
qurt
|
51
|
дерево
|
йывăç
|
мас
|
ыяш
|
ағас
|
ағаш
|
агаш
|
жыгач, дарак
|
агач
|
|
ағас
|
терек
|
терек
|
терек
|
терек
|
agʻash
|
ағаш
|
yogʻoch, daraxt
|
|
agaç, bag
|
ağac
|
ağaç
|
terek (растение); ağaç (материал)
|
يِغَجْ (yïɣač)
|
𐰃𐰍𐰲 (ığaç)
|
52
|
лес
|
вăрман
|
тыа, ойуур
|
арга, арыг, эзим
|
ағас
|
ағаш, чыш
|
|
токой
|
урман
|
урман,
|
урман
|
агъач
|
агъач,
|
орман, агъачлыкъ
|
орман,
|
orman, togʻay
|
орман, тоғай
|
oʻrmon,
|
orman,
|
tokaý
|
orman, meşə
|
orman
|
orman
|
|
𐰘𐰃𐱁 (yış), 𐰖𐰃𐰽 (yıs)
|
53
|
палка
|
туя, патак
|
тайах, мас
|
|
|
|
тайак
|
таяк
|
таяк
|
таяҡ
|
сыбыҡ, ботаҡ
|
таякъ
|
таякъ
|
таякъ
|
таяк
|
|
таяқ, шыбық, бұтақ
|
yogʻoch, tayoq
|
|
çöp,
|
|
değnek, çubuk, dayak
|
|
جِبِقْ (čïbïq)
|
|
54
|
плод
|
çимĕç
|
фрукт
|
|
|
фрукт
|
|
жемиш
|
җимеш
|
|
емеш
|
жемиш,
|
|
емиш
|
емис
|
|
жеміс
|
meva
|
|
miwe
|
meyvə
|
yemiş, meyve
|
yemiş, meyva
|
يَمِشْ (yémiš)
|
yemiş,
|
55
|
семя
|
|
|
|
|
|
|
|
орлык
|
орлоҡ
|
орлоҡ
|
урлукъ, бюртюк
|
урлукъ
|
урлукъ
|
|
|
ұрық, тұқым
|
|
|
tohum
|
toxum
|
tohum, ur
|
|
اُرُغْ (uruɣ)
|
|
56
|
лист
|
|
сэбирдэх
|
бүрү
|
|
|
|
жалбырак
|
яфрак
|
япраҡ
|
япраҡ
|
|
|
япыракъ
|
япырак
|
|
жапырақ
|
yaproq, barg
|
|
ýaprak
|
yarpaq
|
yaprak
|
yapraq
|
يَبُرْغاقْ (yapurɣāq)
|
|
57
|
корень
|
тымар
|
силис
|
дазыл, дөс
|
|
|
|
тамыр
|
тамыр
|
тамыр
|
тамыр
|
тамыр
|
тамыр
|
тамур
|
тамыр
|
tamır
|
тамыр, түп
|
ildiz,
|
|
kök,
|
kök, tüp
|
kök, damar
|
tamır
|
كُكْ (kök), تُوبْ (tǖp), يِلْدِزْ (yïldïz)
|
yıldız, tüp, kök
|
58
|
кора
|
|
хатырык
|
|
|
|
|
кабык
|
кабык, кайры
|
ҡабыҡ
|
ҡабыҡ,
|
|
|
|
кабык
|
|
қабық
|
qobiq,
|
|
|
|
kabuk
|
|
قاسْ (qās)
|
|
59
|
цветок
|
чечек, çеçке
|
чэчик, сибэкки
|
чечек
|
чахаях, порчо
|
|
чечек
|
гүл
|
чәчәк, гөл
|
|
сәскә
|
гюл,
|
гюл,
|
чечек
|
шешекей, гуьл
|
|
гүл, шешек
|
gul, chechak
|
gül,
|
gül
|
çiçək, gül
|
çiçek
|
|
جَجَكْ (čeček)
|
|
60
|
трава
|
|
от
|
оът, сиген
|
от
|
от, öлең
|
|
от, чөп
|
үлән
|
үлән
|
үлән
|
ханс, кырдык,
|
ханс
|
от
|
от,
|
от,
|
от, шөп, өлең
|
oʻt,
|
ot,
|
ot
|
ot
|
ot
|
ot
|
اُتْ (ot)
|
(ot)
|
61
|
верёвка
|
|
быа
|
баг,
|
|
|
буу
|
жип, аркан
|
бау, аркан
|
|
бау
|
аркъан, жип, бау
|
|
йип, аркъан
|
йип, аркан, бав
|
|
жіп, арқан
|
arqon, ip,
|
arqan
|
tanap, ýüp, urgan
|
ip
|
ip, urgan
|
arqan, yip,
|
يِبْ (yïp), اُرُقْ (uruq)
|
|
62
|
кожа
|
тир
|
тирии
|
кеш, алгы
|
теер
|
тере
|
тере
|
тери
|
тире
|
тире
|
тире
|
тери
|
тери
|
тери
|
тери
|
teri
|
тері
|
teri
|
|
deri, ham
|
dəri
|
deri
|
teri
|
تَرٖى (terī)
|
teri
|
63
|
мясо
|
аш,
|
эт
|
эът
|
ит
|
эт
|
эт
|
эт
|
ит
|
ит
|
ит
|
эт
|
эт
|
эт
|
эт
|
et,
|
ет
|
goʻsht, et
|
|
et
|
ət
|
et
|
et
|
اَتْ (et)
|
et
|
64
|
кровь
|
юн
|
хаан
|
хан
|
хан
|
қан
|
кан
|
кан
|
кан
|
ҡан
|
ҡан
|
къан
|
къан
|
къан
|
кан
|
qan
|
қан
|
qon
|
qan
|
gan
|
qan
|
kan
|
qan
|
قانْ (qān)
|
𐰴𐰣 (qan)
|
65
|
кость
|
|
уҥуох
|
сөөк
|
|
|
|
сөөк
|
сөяк
|
|
һөйәк
|
|
сюек
|
сюек
|
суьек
|
|
сүйек
|
suyak
|
|
süňk
|
sümük
|
kemik
|
kemik, süyek
|
سُنْكُكْ (süŋük)
|
𐰾𐰈𐰭𐰰 (süŋük)
|
66
|
жир
|
çу
|
|
|
|
|
јуу, ӱс
|
май
|
май
|
май
|
май
|
жау
|
джау
|
яв, май
|
май
|
may
|
май
|
|
|
yağ
|
yağ
|
yağ
|
yağ, may
|
ياغْ (yāɣ), اُزْ (ǖz), جِرْ (čïr)
|
yağ
|
67
|
яйцо
|
çăмарта
|
сымыыт
|
чуурга
|
нымырха
|
ныбыртқа
|
јымыртка
|
жумуртка
|
йомырка
|
йомортҡа
|
йомортҡа, күкәй
|
|
|
йымырткъа
|
юмыртка
|
|
жұмыртқа
|
tuxum,
|
|
ýumurtga
|
yumurta
|
yumurta
|
yımırta
|
يُمُرْتْغا (yumurtɣā)
|
|
68
|
рог
|
мăйрака
|
|
|
|
|
|
мүйүз
|
мөгез
|
|
мөгөҙ
|
|
|
|
|
|
мүйіз
|
muguz,
|
|
şah
|
|
boynuz
|
|
مُنْكُزْ (müŋüz)
|
|
69
|
хвост
|
хӳре
|
кутурук
|
|
хузурух
|
қузуруқ
|
куйрук
|
куйрук
|
койрык
|
ҡойроҡ
|
ҡойроҡ
|
къуйрукъ
|
къуйрукъ
|
къуйрукъ
|
|
|
құйрық
|
dum, (quyruq)
|
quyruq
|
guýruk
|
quyruq
|
kuyruk
|
quyruq
|
قُذْرُقْ (quδruq)
|
𐰴𐰆𐰑𐰺𐰆𐰸 (qudruq)
|
70
|
перо
|
тĕк
|
түү,
|
|
чӱг
|
чӱг
|
|
жүн
|
каурый
|
|
ҡаурый
|
|
тюк
|
тюк
|
|
|
қауырсын
|
jun, tuk, pat
|
|
ýelek
|
tük
|
tüy, yün
|
tük
|
يُوكْ (yǖg), تُو (tǖ|t=hair)
|
|
71
|
волос
|
çӳç
|
ас, баттах, кыл, түү
|
чаш, хыл,
|
сас, хыл
|
шаш
|
чач, кыл,
|
чач
|
чәч, кыл
|
цац
|
сәс
|
чач
|
чач, тюк
|
чач, къыл, тюк
|
шаш, кыл,
|
shash,
|
шаш, қыл, түк
|
soch, qil, yol
|
|
saç,
|
saç,
|
saç, kıl
|
saç,
|
سَجْ (sač), قِلْ (qïl), تُو (tǖ)
|
𐰽𐰲 (saç)
|
72
|
голова
|
пуç
|
бас, төбө
|
баш
|
пас
|
паш
|
баш
|
баш
|
баш
|
паш
|
баш
|
баш
|
баш
|
баш
|
бас
|
bas
|
бас
|
bosh
|
bash
|
baş, kelle
|
baş
|
baş
|
baş
|
بَشْ (baš)
|
𐱁𐰉 (baş)
|
73
|
ухо
|
хăлха
|
кулгаах
|
кулак
|
хулах
|
қулақ
|
кулак
|
кулак
|
колак
|
ҡолаҡ
|
ҡолаҡ
|
къулакъ
|
къулакъ
|
къулакъ
|
кулак
|
qulaq
|
құлақ
|
quloq
|
qulaq
|
gulak
|
qulaq
|
kulak
|
qulaq
|
قُلَقْ (qulaq), قُلْقاقْ (qulqaq)
|
𐰸𐰆𐰞𐰴𐰴 (qulqaq)
|
74
|
глаз
|
куç
|
харах
|
карак
|
харах
|
қарақ
|
|
көз
|
күз
|
күс
|
күҙ
|
кёз
|
кёз
|
гёз
|
коьз
|
|
көз
|
koʻz
|
köz
|
көз
|
[[göz]
|
göz
|
köz
|
كُوزْ (kȫz)
|
𐰚𐰈𐰕 (köz)
|
75
|
нос
|
сăмса
|
мурун,
|
думчук
|
пурун, тумзух, тунӌух
|
пурун
|
тумчук
|
мурун
|
борын
|
|
танау
|
бурун
|
бурун
|
бурун
|
бурын,
|
murın
|
мұрын, тұмсық, танау
|
burun
|
burun
|
burun
|
burun
|
burun
|
burun
|
بُرُنْ (burun)
|
burun
|
76
|
рот
|
çăвар
|
айах
|
аас
|
аас
|
аас, ақсы
|
|
ооз
|
авыз
|
|
ауыҙ
|
|
аууз
|
авуз
|
авыз
|
|
ауыз
|
ogʻiz
|
|
agyz
|
ağız
|
ağız
|
ağız
|
اَغِزْ (aɣïz)
|
𐰍𐰕 (ağız)
|
77
|
зуб
|
шăл
|
тиис
|
диш
|
|
тиш
|
тиш
|
тиш
|
теш
|
теш
|
теш
|
тиш
|
тиш
|
тиш
|
тис
|
tis
|
тіс
|
tish
|
|
diş
|
diş
|
diş
|
tiş
|
تٖىشْ (tï̄š)
|
tiş
|
78
|
язык
|
чĕлхе
|
тыл
|
дыл
|
|
тил
|
тил
|
тил
|
тел
|
тел
|
тел
|
тил
|
тил
|
тил
|
тил
|
til
|
тіл
|
til
|
til
|
dil
|
dil
|
dil
|
til
|
تِلْ (tïl)
|
til
|
79
|
ноготь
|
чĕрне
|
тыҥырах
|
дыргак
|
тырғах
|
тырбақ
|
тырмак
|
тырмак
|
тырнак
|
тырнаҡ
|
тырнаҡ
|
тырнакъ
|
тырнакъ
|
тырнакъ
|
тырнак
|
tırnaq
|
тырнақ
|
tirnoq
|
|
dyrnak
|
dırnaq
|
tırnak
|
tırnaq
|
تِرْنْغَقْ (tïrŋaq)
|
|
80
|
стопа
|
ура
|
тилэх
|
|
табан
|
табан
|
таман
|
аяк
|
табан
|
|
табан
|
табан
|
аякъ
|
аякъ
|
табан
|
taban
|
табан
|
oyoq
|
ayaq
|
aýak
|
ayaq
|
ayak, taban
|
ayaq, taban
|
اَذَقْ (aδaq)
|
taban
|
81
|
нога
|
пĕçĕ
|
атах
|
бут
|
азах
|
азақ
|
бут
|
бут
|
аяк
|
|
аяҡ
|
аякъ
|
бут
|
аякъ, бут
|
аяк
|
ayaq
|
аяқ,
|
oyoq, put
|
put
|
aýak
|
qıç
|
bacak, but
|
bacaq, ayaq
|
بُوتْ (būt)
|
𐰑𐰴 (adaq)
|
82
|
колено
|
|
тобук
|
дискек
|
|
тизе
|
тизе
|
тизе
|
тез
|
тубыҡ
|
тубыҡ
|
тобукъ
|
тобукъ
|
тобукъ, тиз
|
тиз
|
dize
|
тізе
|
tizza
|
tiz
|
dyz
|
diz
|
diz, dirsek, topuk
|
tiz
|
تٖيزْ (tīz)
|
𐱅𐰃𐰕 (tiz)
|
83
|
рука
|
алă
|
илии
|
хол
|
хол
|
қол
|
кол
|
кол
|
кул
|
ҡул
|
ҡул
|
къол
|
къол
|
къол
|
кол
|
qol
|
қол
|
qoʻl
|
qol
|
el
|
əl
|
el, kol
|
qol, el
|
اَلِكْ (elig)
|
|
84
|
крыло
|
|
кынат
|
чалгын
|
ханат
|
қанат
|
канат
|
канат
|
канат
|
ҡанат
|
ҡанат
|
къанат
|
къанат
|
къанат
|
канат
|
qanat
|
қанат
|
qanot
|
qanat
|
ganat
|
qanad
|
kanat
|
qanat
|
قَنَتْ (qanat)
|
𐰴𐰣𐱃 (qanat)
|
85
|
живот
|
хырăм
|
|
|
|
қарын, қурсақ
|
карын, ич
|
карын, ич, курсак
|
карын, эч, корсак
|
|
|
къарын
|
къарын
|
къарын, къурсакъ
|
карын, иш, курсак
|
qarın, ish,
|
қарын, іш, құрсақ
|
qorin
|
|
garyn
|
qarın
|
karın, kursak
|
qarın,
|
قَرِنْ (qarïn)
|
𐰴𐰺𐰣 (qarın), 𐰴𐰆𐰺𐰆𐰍𐰽𐰴 (quruğsaq)
|
86
|
кишки
|
пыршă
|
оһоҕос
|
|
|
|
|
ичеги
|
эчәк
|
|
эсәк
|
|
ичеги,
|
ичек
|
ишек
|
|
ішек
|
ichak
|
|
içege
|
bağırsaq,
|
bağırsak
|
|
بَغِرْسُقْ (baɣïrsuq)
|
|
87
|
шея
|
мăй
|
|
моюн
|
мойын
|
мойун
|
мойын
|
моюн
|
муен
|
|
муйын
|
боюн
|
боюн
|
боюн
|
мойын
|
moyın
|
мойын
|
boʻyin
|
boyun
|
boýun
|
boyun
|
boyun
|
boyun
|
بُيِنْ (boyïn)
|
|
88
|
спина
|
çурăм
|
|
|
арға,
|
|
арка, бел
|
арка
|
арка
|
сырт,
|
арҡа
|
аркъа
|
сырт
|
аркъа
|
арка
|
arqa
|
арқа
|
orqa
|
arqa
|
arka,
|
arxa, kürək
|
arka, sırt, bel
|
arqa, sırt
|
اَرْقا (arqā), اُجا (učā)
|
arqa
|
89
|
грудь
|
кăкăр
|
|
|
|
|
|
|
күкрәк
|
күкрәк, түш
|
күкрәк
|
кёкюрек,
|
кёкюрек,
|
кёкюрек, тёш
|
|
|
көкірек, төс, кеуде
|
|
|
|
döş
|
göğüs, meme
|
|
كُكُزْ (kögüz), اَمِكْ (emig)
|
|
90
|
сердце
|
чĕре
|
сүрэх
|
чүрек
|
чӱрек
|
чӱрек
|
јӱрек
|
жүрөк
|
йөрәк
|
йөрәк
|
йөрәк
|
жюрек
|
|
юрек
|
юрек
|
juʻrek
|
жүрек
|
yurak
|
|
ýürek
|
ürək
|
yürek
|
yürek
|
يُرَكْ (yürek), كُنْكُلْ (köŋül)
|
|
91
|
печень
|
пĕвер
|
быар
|
баар
|
паар
|
паар
|
буур
|
|
бавыр
|
|
бауыр
|
бауур
|
бауур
|
бавур
|
бавыр
|
|
бауыр
|
jigar
|
|
bagyr
|
|
karaciğer, bağır
|
|
بَغِرْ (baɣïr)
|
bağır
|
92
|
пить
|
ĕçме
|
ис
|
|
|
иш
|
|
|
эчәргә
|
|
|
ичерге
|
ичерге
|
ичмек
|
|
|
ішу
|
ichmoq
|
(iching!)
|
içmek
|
|
içmek
|
içmek
|
اِجْماكْ (ičmēk)
|
iç
|
93
|
есть
|
|
аһаа,
|
чиир
|
|
чии
|
|
же
|
ашарга
|
|
|
|
ашаргъа
|
ашамакъ
|
ев,
|
|
жеу,
|
yemoq
|
(yăng!)
|
iýmek
|
yemək
|
yemek
|
aşamaq
|
يَيماكْ (yḗmēk)
|
𐰘𐰃 (yi)
|
94
|
кусать
|
|
|
|
ызырарға, тударға
|
|
|
|
тешләргә
|
|
|
|
|
|
|
|
тістеу,
|
|
(chishlăng!)
|
dişlemek
|
|
ısırmak, dişlemek
|
|
اِسِرْماقْ (ïsïrmāq), تِشْلاماكْ (tišlēmēk)
|
|
95
|
сосать
|
|
|
|
сорарға,
|
сор
|
|
|
имәргә,
|
|
имеү
|
эмерге
|
эмерге
|
|
|
|
ему, сору
|
emmoq,
|
(eming!)
|
emmek
|
əmmək
|
emmek,
|
emmek
|
اَمّاكْ (emmēk), سُورْماقْ (sōrmāq)
|
em, sor
|
96
|
плевать
|
сурма
|
|
|
|
|
|
|
төкерергә
|
|
|
|
|
|
|
|
түкіру
|
|
(tükürüng!)
|
|
|
tükürmek
|
tükürmek
|
سُذْماقْ (soδmāq)
|
sut
|
97
|
блевать
|
|
|
|
|
|
|
|
косарга
|
|
|
|
|
|
|
|
құсу
|
|
(qusung!)
|
|
|
kusmak
|
|
قُسْماقْ (qusmāq), يَنْماقْ (yanmāq)
|
qus
|
98
|
дуть
|
вĕрме
|
үр
|
|
|
|
|
|
өрергә, исәргә
|
|
өрөү
|
|
|
|
|
|
үру, есу, үрлеу
|
esmoq
|
|
üflemek,
|
|
esmek, üfürmek
|
esmek (о ветре); üfürmek (о человеке)
|
اَسْماكْ (esmēk)
|
es,
|
99
|
дышать
|
|
|
тынар
|
тынарға
|
тын
|
тынар
|
|
суларга,
|
|
|
|
|
|
|
|
дем алу,
|
nafas olmoq,
|
(năpăs eling!)
|
|
|
solumak, dinlenmek
|
|
تِنْماقْ (tïnmāq)
|
|
100
|
смеяться
|
кулма
|
күл
|
каттырар
|
|
|
|
|
көлергә
|
|
көлөү
|
кюлюрге
|
кюлюрге
|
кюлемек
|
|
|
күлу
|
kulmoq
|
(külüng!)
|
gülmek
|
gülmək
|
gülmek
|
külmek
|
تِنْماقْ (külmēk), قَتْغُرْماقْ (qatɣurmāq)
|
kül,
|
101
|
видеть
|
|
көр
|
|
|
кöр
|
|
көрүү
|
күрергә
|
|
|
кёрюрге
|
кёрюрге
|
|
|
|
көру
|
koʻrmoq
|
(körüng!)
|
görmek
|
|
görmek
|
|
كُرْماكْ (körmēk)
|
𐰝𐰈𐰼 ,𐰚𐰈𐰼 (kör)
|
102
|
слышать
|
илтме
|
|
|
истерге
|
|
угар
|
угуу,
|
ишетергә
|
|
ишетеү
|
|
|
эшитмек
|
|
|
есту
|
eshitmoq
|
(anglang!)
|
eşitmek
|
eşitmək
|
işitmek, duymak
|
eşitmek
|
اَشِتْماكْ (ešitmēk)
|
𐰾𐰃𐰓 (esid)
|
103
|
знать
|
|
|
билир
|
|
пил
|
|
билүү
|
белергә
|
|
|
|
|
|
билуьв
|
|
білу
|
bilmoq
|
(biling!)
|
bilmek
|
bilmək
|
bilmek
|
bilmek
|
بِلْماكْ (bilmēk)
|
𐰋𐰃𐰠 (bil)
|
104
|
думать
|
|
санаа
|
|
сағынарға
|
|
|
ойлоо
|
уйларга
|
|
уйлау
|
|
|
|
|
|
ойлау
|
oʻylamoq
|
(pikir qiling!)
|
pikir etmek,
|
düşünmək
|
düşünmek, sanmak
|
tüşünmek,
|
اُوماكْ (ȫmēk), سَقِنْماقْ (saqïnmāq)
|
𐰽𐰴𐰣 (saqın)
|
105
|
нюхать
|
|
|
|
|
|
|
|
иснәргә
|
|
еҫкәү
|
|
|
|
|
|
иіскеу
|
|
(purang!) (sniff)
|
ysgamak (sniff)
|
|
kokmak (give off smell), koklamak (to sniff, sense)
|
qoqlamaq
|
يِذْلاماقْ (yïδlāmāq)
|
|
106
|
бояться
|
|
|
коргар
|
|
|
коркыыр
|
коркуу
|
куркырга
|
|
ҡурҡыу
|
|
|
къоркъмакъ
|
коркув
|
qorqıw
|
қорқу
|
qoʻrqmoq
|
(qorqung!)
|
|
|
korkmak
|
|
قُرْقْماقْ (qorqmāq)
|
𐰴𐰆𐰺𐰴 (qorq)
|
107
|
спать
|
|
утуй
|
удуур
|
|
узу
|
|
|
йокларга
|
|
йоҡлау
|
жукъларгъа
|
|
юхламакъ
|
|
|
ұйықтау
|
uxlamoq
|
(ukhlang!)
|
|
yatmaq
|
uyumak
|
|
اُذٖيماقْ (uδï̄māq), يَتْماقْ (yatmāq)
|
𐰆𐰑 (udı)
|
108
|
жить
|
|
сырыт, олор
|
|
чуртирға
|
|
|
жашоо
|
яшәргә
|
|
|
|
|
яшамакъ
|
яшав,
|
|
жасау,
|
yashamoq
|
(yashang!)
|
ýaşamak
|
yaşamaq
|
yaşamak
|
yaşamaq
|
يَشاماقْ (yašāmāq)
|
𐰖𐱁 (yaşa)
|
109
|
умирать
|
|
өлөр
|
өлүр
|
|
|
|
өлүү
|
үләргә
|
|
|
ёлюрге,
|
ёлюрге
|
оьлмек
|
оьлуьв
|
|
өлу
|
oʻlmoq
|
(ölüng!)
|
ölmek
|
ölmək
|
ölmek
|
ölmek
|
يَشاماقْ (ölmēk), كَجْماكْ (kečmēk)
|
𐰈𐰠 (öl)
|
110
|
убивать
|
|
|
өлүрер
|
|
|
|
өлтүрүү
|
үтерергә
|
|
үлтереү
|
ёлтюрюрге,
|
ёлтюрюрге
|
|
оьлтируьв
|
|
өлтіру
|
oʻldirmoq
|
(öltürüng!)
|
öldürmek
|
öldürmək
|
öldürmek
|
öldürmek
|
اُلْدُرْماكْ (öldürmēk)
|
𐰈𐰠𐰼 (ölür)
|
111
|
бороться
|
|
|
|
|
|
|
|
көрәшергә
|
|
|
|
|
|
|
|
соғысу, күресу
|
|
(urushung!)
|
|
|
dövüşmek, savaşmak, güreşmek
|
|
سَڤَشْماق (savašmāq), جَلِشْماقْ (čalïšmāq), سُنْكُشْماكْ (süŋüšmēk), اُرُشماقْ (urušmāq)
|
𐰾𐰈𐰭𐱁 (süŋüš)
|
112
|
охотиться
|
|
бултаа
|
|
|
аңна
|
|
|
ауларга
|
|
аулау,
|
|
|
|
|
|
аңшылау, аулау
|
ovlamoq
|
(ovlang!)
|
awlamak
|
ovlamaq
|
avlamak
|
avlamaq
|
اَڤْلاماقْ (avlāmāq)
|
abla
|
113
|
ударить
|
|
оҕус
|
|
|
шап, соқ
|
|
|
сугарга, бәрергә
|
|
һуғыу
|
|
|
урмакъ
|
урув,
|
|
ұру, соғу, сабау
|
urmoq
|
(urung!)
|
patlamak,
|
vurmaq
|
vurmak, çarpmak,
|
|
اُرْماقْ (urmāq), قَقْماقْ (qaqmāq)
|
𐰆𐰺 (ur)
|
114
|
резать
|
касма
|
кыс, быс
|
|
кизерге
|
кес
|
|
|
кисәргә
|
|
киҫеү
|
|
|
|
|
|
кесу, пішу, тілу
|
kesmoq
|
(kesing!)
|
kesmek
|
kəsmək
|
kesmek, biçmek
|
kesmek
|
كَسْماكْ (kesmēk), بِجْماقْ (bïčmāq), قِيْماقْ (qïymāq), اُورْماقْ (ormāq)
|
𐰚𐰾 (kes), 𐰉𐰃𐰲 (bıç)
|
115
|
разделить
|
|
|
|
|
чаар,
|
|
бөлүү,
|
бүләргә
|
|
|
юлеширге, бёлюрге
|
|
бёлмек
|
боьлуьв
|
|
бөлу, жару
|
|
(yering!)
|
|
|
bölmek, yarmak
|
bölmek
|
يَرْماقْ (yarmāq), يَرْماكْ (yermēk), اَذِرْماقْ (aδïrmāq), سُكْماكْ (sökmēk)
|
böl
|
116
|
колоть
|
|
|
|
|
қаза, тоор
|
|
|
чәнчергә, кадарга
|
|
|
|
|
|
|
|
шаншу, қадау, сұғу, тығу
|
|
(pichaqlang!)
|
|
|
bıçaklamak, batırmak, sancı
|
|
سَنْجْماقْ (sančmāq), سُقْماق (suqmāq)
|
𐰽𐰨 (sanç)
|
117
|
царапать
|
|
тарбаа,
|
|
|
|
|
|
тырнарга
|
|
тырнау
|
|
|
|
|
|
тырнау
|
|
(tirnaqlang!)
|
|
|
tırmalamak, çizmek
|
|
قَشٖيماقْ (qašï̄māq), اَزْماكْ (ezmēk)
|
|
118
|
копать
|
|
хас
|
казар
|
|
қас
|
казар
|
|
казырга
|
|
|
|
|
къазмакъ
|
|
|
қазу
|
|
(qezing!)
|
|
|
kazmak
|
|
قَزْماقْ (qazmāq), قَزٖيماقْ (qazï̄māq), اُشَماكْ (üšēmēk), اُنْكْماكْ (üŋmēk)
|
qaz
|
119
|
плавать
|
ишме
|
|
|
|
|
|
|
йөзәргә
|
|
|
|
|
|
|
|
жүзу
|
|
(üzüng!)
|
|
|
yüzmek,
|
|
يُزْماكْ (yüzmēk), جَبْماقْ (čapmāq)
|
yüz
|
120
|
летать
|
|
көт
|
ужар
|
|
учуқ
|
|
учуу
|
очарга
|
|
осоу
|
|
|
учмакъ
|
|
|
ұшу
|
uchmoq
|
(uchung!)
|
uçmak
|
uçmaq
|
uçmak
|
uçmaq
|
اُجْماقْ (učmāq), تَنْكْماكْ (teŋmēk)
|
𐰆𐰲 (uç)
|
121
|
ходить
|
|
бар,
|
баар,
|
|
|
базар,
|
|
йөрергә
|
|
|
|
|
|
|
|
жүру, бару
|
yurmoq, bormoq,
|
barmaq (bering!), (yürüng!)
|
|
|
yürümek,
|
yürmek
|
يُرٖيماقْ (yorï̄māq)
|
𐰖𐰆𐰺𐰃 (yorı)
|
122
|
приходить
|
|
|
келир
|
|
кел
|
|
|
килергә
|
|
килеү
|
|
|
гелмек
|
келуьв
|
|
келу
|
kelmoq
|
(keling!)
|
gelmek
|
|
gelmek
|
|
كَلماكْ (kelmēk)
|
𐰚𐰠 (kel)
|
123
|
лежать
|
выртма
|
|
|
чадарға
|
чат
|
|
жатуу
|
ятарга
|
|
ятыу
|
жатаргъа
|
|
ятмакъ
|
|
|
жату
|
yotmoq
|
yatmaq (yeting!)
|
ýatmak, uzanmak
|
uzanmaq, yatmaq
|
yatmak, uzanmak
|
yatmaq
|
يَتْماقْ (yatmāq)
|
𐰖𐱃 (yat)
|
124
|
сидеть
|
ларма
|
|
|
|
одур
|
|
|
утырырга
|
|
ултырыу
|
|
|
|
|
|
отыру
|
oʻtirmoq
|
(olturung!)
|
oturmak
|
oturmaq
|
oturmak
|
oturmaq
|
اُلْتُرْماقْ (olturmāq)
|
𐰆𐰞𐰺 (olur)
|
125
|
стоять
|
тăма
|
|
|
турарға
|
тур
|
|
|
торырга
|
|
тороу
|
|
|
турмакъ
|
|
|
тұру
|
turmoq
|
turmaq (turung!)
|
durmak
|
durmaq
|
durmak
|
turmaq
|
تُرْماقْ (turmāq)
|
𐱃𐰆𐰺 (tur)
|
126
|
повернуть
|
|
|
ээр,
|
|
пур,
|
|
буруу,
|
борырга
|
|
|
|
|
бурмакъ,
|
бурув,
|
|
бұру, бұрылу
|
|
(burang!)
|
dönmek
|
|
dönmek, burmak
|
|
اَڤُرْماكْ (evürmēk), جَڤُرْماكْ (čevürmēk), تَڤُرْماكْ (tevürmēk)
|
|
127
|
падать
|
|
түс
|
|
|
|
|
|
егылырга
|
|
|
|
|
|
|
|
жығылу, құлау, түсу
|
tushmoq,
|
(chüshüng!)
|
|
düşmək
|
düşmek, yıkılmak
|
|
تُشْماكْ (tüšmēk), اُجْماقْ (učmāq)
|
|
128
|
давать
|
пама
|
|
бээр
|
|
пер
|
берер
|
|
бирергә
|
|
|
берирге
|
берирге
|
бермек
|
беруьв
|
|
беру
|
bermoq
|
(bering!)
|
bermek
|
|
vermek
|
bermek
|
بِيرْماكْ (bḗrmēk)
|
𐰋𐰼 (bir)
|
129
|
держать
|
|
тутар
|
тудар
|
тударға
|
тут
|
тудар
|
|
тотарга
|
|
|
|
|
тутмакъ
|
|
|
ұстау,
|
|
(tutung!)
|
tutmak
|
|
tutmak
|
|
تُتْماقْ (tutmāq)
|
𐱃𐰆𐱃 (tut)
|
130
|
сжимать
|
|
|
кызар
|
|
|
|
|
кысарга
|
|
|
|
|
|
|
|
қысу, сығу
|
siqmoq, qismoq
|
(siqing!)
|
|
|
sıkmak, kısmak
|
|
سِقْماقْ (sïkmāq)
|
qıs
|
131
|
тереть
|
|
сот, аал
|
|
|
|
|
|
ышкырга, уарга
|
|
|
|
|
|
|
|
ысқылау, ысу
|
ishqalamoq,
|
(sürkăng!)
|
|
|
ovmak, sürtmek
|
sürtmek
|
سُرْتْماكْ (sürtmēk), تُرْتْماكْ (türtmēk), يَقْماقْ (yaqmāq)
|
|
132
|
мыть
|
|
|
|
|
чун
|
|
жуу
|
юарга
|
|
|
|
|
|
|
|
жуу
|
|
(yuyung!)
|
|
|
yıkamak,
|
|
[[]]
|
yu
|
133
|
вытирать
|
|
сот
|
|
|
|
|
|
сөртергә
|
|
|
|
|
|
|
|
сүрту
|
|
(eriting!)
|
süpürmek
|
|
silmek, süpürmek, sürtmek
|
silmek
|
[[]]
|
|
134
|
тянуть
|
|
тарт
|
|
|
тарт
|
тартар
|
|
тартырга
|
|
|
тартыргъа
|
тартыргъа
|
|
тартув
|
|
тарту
|
|
(tarting!)
|
|
çəkmək
|
çekmek, tartmak
|
çekmek,
|
[[]]
|
tart
|
135
|
толкать
|
|
үт, ас
|
|
|
ит
|
|
|
этәргә
|
|
|
|
|
|
|
|
итеру
|
|
(ittiring!)
|
itmek
|
|
itmek,
|
|
[[]]
|
it, iter
|
136
|
бросать
|
|
бырах,
|
|
|
ташта, шел
|
|
|
ташларга
|
|
|
|
|
ташламакъ, атмакъ
|
|
|
тастау, лақтыру, ату
|
otmoq,
|
(eting!)
|
atmak
|
atmaq
|
atmak, bırakmak
|
atmaq
|
[[]]
|
at
|
137
|
вязать
|
|
баай
|
|
|
|
|
|
бәйләргә
|
|
бәйләү
|
|
|
|
байлав,
|
|
байлау
|
|
(baghlang!)
|
|
|
bağlamak
|
|
[[]]
|
𐰉𐰀 (ba)
|
138
|
шить
|
|
тик
|
даараар
|
|
тик
|
|
тигүү
|
тегәргә
|
|
тегеү
|
тигерге
|
тигерге
|
тикмек
|
|
|
тігу
|
|
(tiking!)
|
tikmek
|
tikmək
|
dikmek
|
tikmek
|
[[]]
|
tik
|
139
|
считать
|
|
аах
|
|
|
|
|
|
санарга
|
|
|
|
|
|
санав
|
|
санау
|
|
(sanang!)
|
|
|
saymak
|
|
[[]]
|
sana
|
140
|
сказать
|
теме,
|
эт, диэ
|
|
|
айт
|
айдар
|
айтуу, деш
|
әйтергә
|
|
|
айтыргъа
|
айтыргъа,
|
айтмакъ, демек
|
айтув, дев
|
|
айту, деу
|
aytmoq, demoq
|
(eyting!)
|
diýmek
|
|
demek, söylemek
|
demek, aytmaq, söylemek
|
[[]]
|
𐱅𐰃 (ti), 𐰖 (ay)
|
141
|
петь
|
юрлама
|
ыллаа
|
|
ырлирға, сарнирға
|
|
|
ырдоо
|
җырларга
|
|
йырлау
|
жырларгъа
|
|
йырламакъ
|
|
|
жырлау,
|
|
(sayrang!)
|
saýramak
|
oxumaq
|
söylemek, ötmek
|
yırlamaq (о людях); ötmek, (о птицах)
|
[[]]
|
|
142
|
играть
|
|
оонньоо
|
ойнаар
|
|
ойна
|
|
ойноо
|
уйнарга
|
|
|
ойнаргъа
|
ойнаргъа
|
ойнамакъ
|
ойнав
|
|
ойнау
|
oʻynamoq
|
(oynang!)
|
|
oynamaq
|
oynamak
|
oynamaq
|
[[]]
|
|
143
|
плыть
|
ишме
|
|
|
|
|
|
|
йөзәргә
|
|
|
|
|
|
|
|
жүзу,
|
|
(lăpildăng!)
|
|
|
yüzmek,
|
|
[[]]
|
yüz
|
144
|
течь
|
|
сүүр
|
агар,
|
|
ақ
|
агар
|
|
агарга
|
|
ағыу
|
|
|
акъмакъ
|
агув
|
|
ағу
|
oqmoq
|
aqmaq (eqing!)
|
akmak
|
axmaq
|
akmak
|
aqmaq
|
[[]]
|
aq
|
145
|
замерзать
|
|
|
|
|
тоң, тоо
|
|
|
туңырга, өшергә
|
|
|
|
|
бузламакъ,
|
|
|
тоңу, үсу, мұздау
|
muzlamoq,
|
(tonglang!)
|
|
|
donmak, üşümek
|
|
[[]]
|
|
146
|
пухнуть
|
|
ис,
|
|
|
шиш, кöп
|
|
|
шешәргә
|
|
шешеү
|
|
|
шишмек,
|
|
|
ісу
|
|
(qapirang!)
|
|
|
şişmek, kabarmak,
|
şişmek
|
[[]]
|
|
147
|
солнце
|
хĕвел
|
күн
|
хүн
|
кӱн
|
кӱн,
|
кӱн
|
күн
|
кояш
|
|
ҡояш
|
кюн
|
кюн
|
гюн,
|
куьн
|
kuʻn,
|
күн
|
quyosh, kun
|
kün
|
gün
|
gün, günəş
|
güneş
|
küneş
|
كُنْ (kün)
|
𐰚𐰈𐰤 (kün)
|
148
|
луна
|
уйăх
|
ый
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ай
|
ay
|
ай
|
oy
|
ay
|
aý
|
ay
|
ay
|
ay
|
اايْ (āy)
|
𐰖 (ay)
|
149
|
звезда
|
çăлтăр
|
сулус
|
сылдыс
|
чылтыс
|
чылтыс
|
јылдыс
|
жылдыз
|
йолдыз
|
|
йондоҙ
|
|
джулдуз
|
юлдуз
|
юлдыз
|
|
жұлдыз
|
yulduz
|
|
ýyldyz
|
ulduz
|
yıldız
|
yıldız
|
يُلْدُزْ (yulduz)
|
yulduz
|
150
|
вода
|
шыв
|
уу
|
суг
|
суғ
|
суғ
|
суу
|
суу
|
су
|
|
һыу
|
суу
|
суу
|
сув
|
сув
|
suw
|
су
|
suv
|
su
|
suw
|
su
|
su
|
suv
|
سُوڤْ (sūv)
|
𐰽𐰆𐰉 (sub)
|
151
|
дождь
|
çумăр
|
самыыр, ардах
|
чаъс
|
наңмыр
|
нағбур
|
јаҥмыр, јааш
|
жамгыр, жаан
|
яңгыр
|
|
ямгыр
|
жауун
|
|
янгур, явун
|
ямгыр
|
jamgʻır, jawın,
|
жаңбыр, жауын
|
yomgʻir
|
yamghur
|
|
yağış
|
yağmur
|
yağmur
|
يَغْمُرْ (yaɣmur)
|
yağmur
|
152
|
река
|
çырма, шыв, юханшыв
|
өрүс
|
суг, хем
|
суғ
|
суғ,
|
суу
|
өзөн,
|
елга
|
йылға
|
йылға,
|
черек
|
|
оьзен
|
сув,
|
daʻrya,
|
өзен
|
daryo
|
|
derýa
|
çay
|
ırmak
|
özen
|
اُكُزْ (ögüz)
|
𐰈𐰏𐰕 (ögüz)
|
153
|
озеро
|
кӳлĕ
|
күөл
|
хөл
|
кöл
|
кöл
|
кöл
|
көл
|
күл
|
күл
|
күл
|
кёл
|
кёл
|
кёл
|
|
koʻl
|
көл
|
koʻl
|
köl
|
köl
|
göl
|
göl
|
göl
|
كُولْ (kȫl)
|
𐰚𐰈𐰠 (köl)
|
154
|
море
|
тинĕс
|
муора, байҕал
|
далай
|
талай
|
талай
|
талай
|
деңиз
|
диңгез
|
|
диңгеҙ
|
тенгиз
|
тенгиз
|
денгиз
|
тенъиз
|
|
теңiз
|
dengiz
|
dengiz
|
deňiz
|
dəniz
|
deniz
|
deñiz
|
تَنْكِزْ (teŋiz), كُولْ (kȫl)
|
𐱃𐰞𐰆𐰖 (taluy)
|
155
|
соль
|
тăвар
|
туус
|
дус
|
тус
|
тус
|
тус
|
туз
|
тоз
|
тос
|
тоҙ
|
туз
|
туз
|
туз
|
туз
|
duz
|
тұз
|
tuz
|
tuz
|
duz
|
duz
|
tuz
|
tuz
|
تُوزْ (tūz)
|
tuz
|
156
|
камень
|
чул
|
таас
|
даш
|
тас
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
таш
|
тас
|
tas
|
тас
|
tosh
|
|
daş
|
daş
|
taş
|
taş
|
تاشْ (tāš)
|
𐱃𐱁 (taş)
|
157
|
песок
|
|
кумах
|
кум, элезин
|
хум
|
қумақ
|
кумак, сай
|
кум
|
ком
|
ҡом
|
ҡом
|
|
къум
|
хум,
|
кум, кайыр
|
qum,
|
құм, қайыр
|
qum
|
qum
|
gum, çäge
|
qum
|
kum
|
qum
|
قُمْ (qum)
|
qum
|
158
|
пыль
|
тусан
|
тобурах, быыл
|
доозун
|
тозын
|
тозун
|
|
тоз, чаң
|
тузан
|
тусан
|
туҙан, саң
|
букъу, къум
|
букъу
|
чанг
|
тозан,
|
|
тозаң, шаң
|
chang
|
[[]]
|
toz, tozan, çaň
|
toz
|
toz
|
toz
|
تُوزْ (tōz), تُبْراقْ (toprāq)
|
𐱃𐰆𐰕 (toz)
|
159
|
земля
|
|
буор,
|
|
|
тобрақ, чер
|
|
|
туфрак, җир
|
тупраҡ
|
тупраҡ, ер
|
топуракъ, жер
|
топуракъ
|
топуракъ
|
топырак
|
|
топырақ
|
tuproq
|
|
toprak
|
torpaq
|
toprak, yer
|
|
تُبْراقْ (toprāq), يِيرْ (yḗr)
|
|
160
|
облако
|
|
былыт
|
булут
|
пулут
|
пулут
|
булут
|
булут
|
болыт
|
|
болот
|
булут
|
булут
|
булут
|
булыт
|
bult
|
бұлт
|
bulut
|
bulut
|
bulut
|
bulud
|
bulut
|
bulut
|
بُلِتْ (bulït)
|
𐰉𐰆𐰞𐰃𐱃 (bulıt)
|
161
|
туман
|
|
туман
|
туман
|
тубан
|
тубан
|
туман
|
туман
|
томан
|
томан
|
томан
|
туман
|
туман, тубан
|
туман
|
туман
|
duman
|
тұман
|
tuman
|
tuman
|
duman
|
duman
|
sis, duman
|
tuman
|
تُمانْ (tumān), بُوسْ (būs)
|
𐱃𐰆𐰢𐰣 (tuman)
|
162
|
небо
|
тӳпе
|
халлаан
|
дээр
|
тигiр
|
тегри
|
теҥери, кöк
|
көк
|
күк
|
ауа
|
күк
|
кёк
|
кёк
|
кёк
|
коьк
|
koʻk
|
көк
|
koʻk, osmon
|
asman, kök
|
gök, asman
|
göy
|
gök, tepe
|
kök
|
تَنْكْرٖى (teŋrī), كُوكْ (kȫk)
|
𐱅𐰭𐰼𐰾 (teñri)
|
163
|
ветер
|
çил
|
тыал
|
салгын, хат
|
чил
|
салғын
|
салкын
|
жел
|
җил
|
|
ел
|
жел
|
|
ел
|
ел
|
jel
|
жел
|
yel
|
shamal,
|
ýel
|
külək, yel
|
yel
|
yel
|
يِيلْ (yḗl), اَسِنْ (esin)
|
yel, esin,
|
164
|
снег
|
юр
|
хаар
|
хар
|
хар
|
қар
|
кар
|
кар
|
кар
|
ҡар
|
ҡар
|
къар
|
къар
|
къар
|
кар
|
qar
|
қар
|
qor
|
qar
|
gar
|
qar
|
kar
|
qar
|
قارْ (qār)
|
qar,
|
165
|
лёд
|
пăр
|
муус
|
дош
|
пус
|
мус
|
тош
|
муз
|
боз
|
пос
|
боҙ
|
буз
|
буз
|
буз
|
буз
|
muz
|
мұз
|
muz
|
muz
|
buz
|
buz
|
buz
|
buz
|
بُوزْ (būz)
|
buz
|
166
|
дым
|
тĕтĕм
|
буруо
|
ыш
|
ыс, тӱдӱн
|
ыш, тӱдӱн
|
ыш
|
түтүн
|
төтен
|
төтөн
|
төтөн
|
тютюн
|
тютюн
|
тютюн
|
|
|
түтін, ыс
|
tutun
|
tütün
|
tüsse
|
tüstü
|
duman, is, tütün
|
tütün
|
تُتُنْ (tütün), اِشْ (ïš)
|
tütün
|
167
|
огонь
|
вут
|
уот
|
от
|
от
|
от
|
от
|
от
|
ут
|
ут
|
ут
|
от
|
от
|
от, ялын
|
от, ялын
|
ot,
|
от, жалын, алау
|
oʻt, olov
|
ot,
|
ot
|
od
|
ateş, od
|
ateş, ot
|
اُوتْ (ōt)
|
𐰆𐱃 (ot)
|
168
|
зола
|
|
күл
|
хүл
|
кӱл
|
кӱл
|
кӱл
|
күл
|
көл
|
көл
|
көл
|
|
|
|
куьл
|
|
күл
|
kul
|
kül
|
kül
|
kül
|
kül
|
kül
|
كُلْ (kül)
|
kül
|
169
|
гореть
|
çунма
|
|
|
|
|
|
|
янарга
|
|
|
|
джанаргъа
|
|
|
|
күю, жану
|
yonmoq
|
(yening!)
|
|
|
yanmak
|
|
[[]]
|
köy,
|
170
|
дорога
|
çул
|
суол
|
чол,
|
чол
|
чол
|
|
жол
|
юл
|
йул
|
юл
|
жол
|
джол
|
ёл
|
йол
|
|
жол
|
yoʻl
|
yol
|
ýol
|
yol
|
yol
|
yol
|
[[]]
|
𐰖𐰆𐰞 (yol)
|
171
|
гора
|
ту
|
хайа
|
даг
|
тағ
|
тағ
|
туу
|
тоо
|
тау
|
тау
|
тау
|
тау
|
тау
|
тав
|
тав
|
taw
|
тау
|
togʻ
|
tagh
|
dag
|
dağ
|
dağ
|
dağ
|
[[]]
|
𐱃𐰍 (tağ)
|
172
|
красный
|
хĕрлĕ
|
кыһыл
|
кызыл
|
хызыл
|
қызыл
|
кызыл
|
кызыл
|
кызыл
|
|
ҡыҙыл
|
къызыл
|
къызыл
|
къызыл
|
кызыл
|
qızıl
|
қызыл
|
qizil
|
qizil
|
gyzyl
|
qırmızı, al
|
kızıl, kırmızı
|
qızıl, qırmızı
|
[[]]
|
𐰶𐰃𐰕𐰞 (qızıl)
|
173
|
зелёный
|
|
күөх
|
ногаан
|
|
|
јажыл
|
жашыл
|
яшел
|
йәшел
|
йәшел
|
жашил
|
|
яшыл, гёк
|
|
jasıl
|
жасыл, көк
|
yashil
|
|
ýaşyl
|
yaşıl
|
yeşil
|
yeşil
|
[[]]
|
yaşıl, yaş
|
174
|
жёлтый
|
|
араҕас, саһархай
|
сарыг
|
сарығ
|
сарығ
|
сары
|
сары
|
сары
|
сары
|
һары
|
сары
|
сары
|
сары
|
сары
|
sarı
|
сары
|
sariq
|
|
sary
|
sarı
|
sarı
|
sarı
|
[[]]
|
𐰽𐰺𐰍 (sarığ)
|
175
|
белый
|
|
үрүҥ,
|
ак
|
ах
|
ақ
|
ак
|
ак
|
ак
|
аҡ
|
аҡ
|
акъ
|
акъ
|
акъ
|
ак
|
aq
|
ақ
|
oq
|
aq
|
ak
|
ağ
|
beyaz, ak
|
beyaz, aq
|
[[]]
|
𐰀𐰴 (aq), 𐰈𐰼𐰈𐰭 (ürüñ)
|
176
|
чёрный
|
хура
|
хара
|
кара
|
хара
|
қара
|
кара
|
кара
|
кара
|
ҡара
|
ҡара
|
къара
|
къара
|
къара
|
кара
|
qara
|
қара
|
qora,
|
qara,
|
gara
|
qara
|
kara, siyah
|
qara, siya
|
[[]]
|
𐰴𐰺𐰀 (qara)
|
177
|
ночь
|
каç
|
түүн
|
дүн
|
тӱн, хараа
|
тӱн
|
тӱн
|
түн
|
төн
|
төн
|
төн
|
кече
|
кече
|
гече
|
туьн, кеше
|
tuʻn
|
түн
|
tun, kecha
|
tün,
|
gije
|
gecə
|
gece, dün
|
gece
|
[[]]
|
𐱅𐰈𐰤 (tün)
|
178
|
день
|
кун
|
|
хүн
|
кӱн
|
кӱн,
|
кӱн
|
күн
|
көн
|
көн
|
көн
|
кюн
|
кюн
|
гюн
|
куьн,
|
kuʻn,
|
күн, күндіз
|
kun
|
kün
|
gün
|
gün
|
gün, gündüz
|
kün
|
[[]]
|
𐰚𐰈𐰤 (kün), 𐰝𐰈𐰤𐱅𐰕 (küntüz)
|
179
|
год
|
çул
|
дьыл,
|
чыл
|
чыл
|
чыл
|
|
жыл
|
ел
|
йыл
|
йыл
|
жыл
|
джыл
|
йыл
|
йыл
|
jıl
|
жыл
|
yil
|
yil
|
ýyl
|
il
|
yıl
|
yıl, sene
|
[[]]
|
𐰘𐰃𐰞 (yıl)
|
180
|
тёплый
|
|
сылаас
|
|
|
|
|
|
җылы
|
йылы
|
йылы
|
жылы
|
|
йылы
|
йылы
|
|
жылы
|
|
|
ýyly
|
|
ılık
|
issi
|
[[]]
|
|
181
|
холодный
|
|
|
соок
|
соох
|
|
соок
|
суук
|
салкын, суык
|
|
һыуыҡ
|
|
|
сувукъ
|
|
|
суық, салқын
|
sovuq
|
|
|
|
soğuk
|
|
[[]
|
|
182
|
полный
|
|
|
долу
|
|
|
|
|
тулы
|
тулы
|
тулы
|
толу
|
толу
|
толу
|
толы
|
|
толы
|
toʻq,
|
|
doly, dok
|
dolu
|
dolu, tok
|
tolu
|
[[]]
|
tolu
|
183
|
новый
|
|
саҥа
|
чаа
|
|
|
|
|
яңа
|
|
яңы
|
|
|
|
янъы
|
|
жаңа
|
|
yengi
|
|
yeni,
|
yeni
|
yañı
|
[[]]
|
yañı
|
184
|
старый
|
|
эргэ
|
|
|
эски
|
эски
|
эски
|
иске
|
иске
|
иҫке
|
эски
|
эски
|
|
эски
|
eski
|
ескі
|
eski
|
|
|
|
eski
|
eski
|
[[]]
|
eski
|
185
|
хороший
|
|
|
эки
|
чахсы
|
чақшы
|
|
жакшы
|
яхшы
|
|
яҡшы
|
|
|
яхшы
|
яхшы, ийги
|
|
жақсы, игі
|
|
|
ýagşy,
|
yaxşı
|
iyi
|
yahşı, eyi
|
[[]]
|
𐰓𐰏𐰈 (edgü), (yeg)
|
186
|
плохой
|
япăх, начар
|
|
багай,
|
|
|
|
жаман, начар
|
начар, яман
|
йаман
|
насар, яман
|
аман, осал
|
аман
|
яман
|
яман, осал
|
|
жаман, нашар
|
|
yaman
|
|
pis, yaman
|
kötü, yaman
|
yaman,
|
[[]]
|
𐰖𐰉𐰞𐰴 (yablaq), 𐰖𐰉𐰕 (yabız)
|
187
|
гнилой
|
|
сытыйбыт
|
|
|
|
чирик
|
чирик
|
черек
|
|
серек
|
|
чирик
|
чирик
|
|
|
шірік
|
chirik
|
chirik,
|
çüýrük
|
çürük
|
çürük
|
çürük
|
[[]]
|
erik,
|
188
|
грязный
|
|
|
хирлиг,
|
|
|
|
кир
|
пычрак, керле
|
|
бысраҡ
|
кир
|
кир, кирли
|
кир, нас
|
кирли, нас
|
kirli,
|
кір, лас
|
kir
|
kir,
|
kirli, hapa
|
|
kirli
|
kirli
|
[[]]
|
|
189
|
прямой
|
|
|
|
|
тӱс
|
тӱс,
|
түз
|
туры
|
туры, төс
|
тура
|
|
|
тувра,
|
тувра,
|
|
тура, түзу, тіке
|
|
|
|
düz
|
düz, doğru
|
doğru,
|
[[]]
|
|
190
|
круглый
|
|
|
|
|
|
|
|
түгәрәк, йомры
|
|
түңәрәк,
|
|
|
дёгерек
|
|
|
домалақ, жұмыр, дөңгелек
|
|
|
|
|
yuvarlak, top, tekerlek
|
|
[[]]
|
|
191
|
острый
|
|
|
|
|
|
курч
|
курч,
|
үткен
|
үткер,
|
үткер
|
|
|
итти
|
|
|
|
|
|
|
iti
|
keskin (заточенный); sivri (сужающийся к концу)
|
keskin (заточенный); (сужающийся к концу)
|
يِتِكْ (yitig)
|
|
192
|
тупой
|
|
|
|
|
|
|
|
үтмәс
|
үтмәс
|
үтмәҫ
|
|
|
|
|
|
өтпейтін,
|
|
|
|
küt
|
kör
|
|
[[]]
|
[[]]
|
193
|
гладкий
|
|
|
|
тӱс
|
|
|
|
шома, тигез
|
|
шыма
|
|
|
тегиш
|
|
|
тегіс
|
tekis,
|
|
|
hamar, düz
|
düz
|
|
يابْرٖى (yaprï̄), اَلَنْكْ (alaŋ)
|
|
194
|
мокрый
|
|
уулаах,
|
|
|
|
ӱлӱш,
|
ным, нымдуу
|
юеш
|
|
дымлы
|
|
мылы
|
дым
|
|
|
дымқыл, ылғал
|
|
höl, năm
|
|
|
ıslak, yaş
|
|
اُولْ (ȫl)
|
öl
|
195
|
сухой
|
|
кураанах
|
|
хуруғ
|
|
кургак
|
кургак
|
коры
|
ҡоро
|
ҡоро
|
|
|
|
кургак, куры
|
|
құрғақ
|
|
|
|
|
kuru
|
|
قُرُغْ (quruɣ)
|
|
196
|
правильный
|
|
|
шын,
|
сын, орта
|
|
чын,
|
туура
|
дөрес
|
|
дөрөҫ
|
|
|
дурус
|
|
|
дұрыс
|
|
|
|
düzgün, doğru
|
doğru
|
doğru
|
جٖىنْ (čï̄n)
|
tüzük,
|
197
|
близкий
|
|
чугас
|
|
|
|
|
|
якын
|
|
яҡын
|
|
|
ювукъ
|
якын,
|
|
жақын, жуық
|
yaqin
|
|
|
|
yakın
|
yaqın
|
يَقِنْ (yaqïn), يَغُوقْ (yaɣūq)
|
𐰖𐰍𐰸 (yağuq)
|
198
|
далёкий
|
|
ыраах
|
ырак
|
ырах
|
|
|
|
ерак
|
алыс
|
йыраҡ, алыҫ
|
узакъ
|
узакъ
|
йыракъ, узакъ
|
узак, алыс
|
|
жырақ, ұзақ, алыс
|
|
|
uzak,
|
uzaq
|
ırak, uzak
|
uzaq
|
يِراقْ (yïrāq)
|
𐰃𐰺𐰴 (ıraq)
|
199
|
правый
|
|
уҥа
|
оң
|
оң
|
оң
|
|
оң
|
уң
|
уң
|
уң
|
онг
|
онг
|
онг
|
онъ
|
|
оң
|
oʻng
|
|
sag
|
sağ
|
sağ
|
|
اُنْكْ (oŋ)
|
|
200
|
левый
|
сулахай
|
хаҥас
|
|
сол
|
сол
|
сол
|
сол
|
сул
|
сул
|
һул
|
сол
|
сол
|
сол
|
сол
|
sol
|
сол
|
chap
|
sol
|
çep
|
sol
|
sol
|
sol
|
سُولْ (sōl)
|
sol
|
201
|
на (чём-то)
|
-ра/-ре, -та/-те
|
-га/-ҕа
|
-да, -де, -та, -те
|
-да, -де, -та, -те
|
|
-де/-те
|
-да/-до/-де/-дө
|
-да/-дә, өстендә
|
|
-да/дә/та/
|
-да/-де,
|
-да/-де,
|
-да/-де,
|
-да/-де/-та/-те,
|
-da/-de/-ta/-te,
|
-да/-де/-та/-те,
|
-da
|
-da/
|
-da
|
-da/
|
-da/-de, -ta/-te
|
-da/de/-ta/te
|
دا (-dē, -dā)
|
𐰈𐰕𐰀 (üze)
|
202
|
в (чём-то)
|
-ра/-ре, -та/-те
|
|
-да, -де, -та, -те,
|
-да, -де, -та, -те
|
|
-де, -те
|
ичинде, -да, -до, -де, -дө
|
-да/-дә, эчендә
|
-та/-тә
|
-да
|
-да/-де, ичинде
|
-да/-де, ичинде
|
-да/-де, ичинде
|
-да/-де/-та/-те, ишинде
|
-da/-de/-ta/-te,
|
-да/-де/-та/-те,
|
-da
|
-da/
|
-da
|
-da/
|
içinde, -da/-de, -ta/-te
|
-da/-de/-ta/-te
|
اِجِنْدا (ičindē), اجْرا (ičrē), دا (-dē, -dā)
|
|
203
|
с (чем-то)
|
-па/-пе
|
|
|
-даң/
|
|
-ла/-ле
|
|
белəн
|
|
|
|
|
булан
|
ман/мен/бан/бен/пан/пен
|
|
-мен/-бен/-пен
|
bilan
|
|
|
ilə, -la/
|
ile, -la/-le
|
|
بِرْلا (birlē)
|
|
204
|
и
|
тата, та, те, -па/-пе
|
уонна
|
биле, болгаш, база
|
даа,
|
|
ла/
|
жана
|
һәм, -да/-дә
|
|
һәм
|
эм, да
|
эм, да
|
ва, -да/де
|
эм, -да/-де/-та/-те
|
jaʻne, haʻm, -da/-de/-ta/-te
|
және, һәм, -да/-де/-та/-те
|
va
|
|
we
|
və, da/
|
ile, ve
|
ve
|
تَقٖى (taqï̄), يَما (yemē)
|
yeme
|
205
|
если
|
-сан/-сен,
|
|
-за/-са/-зе/-се,
|
-за/-зе/-са/-се, сынап
|
|
-ca/-ce
|
-са/-се/-со/
|
әгәр, -са/-сә
|
әгәр, -са/-сә
|
әгәр
|
|
|
эгер
|
эгер,
|
eger,
|
егер,
|
agar
|
-sa/
|
eger
|
|
-sa/-se, ise
|
eger, -sa/-se
|
اَرْسا (ersē), سا (-sē, -sā), اَبَنْكْ (apaŋ)
|
erse,
|
206
|
потому что
|
|
|
|
|
|
|
|
чөнки
|
|
сөнки
|
|
|
|
|
|
|
chunki
|
|
çünki
|
çünki
|
|
çünki
|
اُجُنْ (üčün)
|
[[]]
|
207
|
имя
|
ят
|
аат
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат
|
исем, ат
|
исем
|
исем
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат
|
at
|
ат
|
ot, ism, nom
|
at, isim
|
at
|
ad
|
ad
|
ad, isim
|
ااتْ (āt)
|
at,
|
208
|
дом
|
çурт, кил,
|
дьиэ
|
өг,
|
иб, тура, чир
|
эм, ӱй (кондомский диалект)
|
ӱй
|
үй
|
өй, йорт
|
[[]]
|
өй, йорт
|
юй, журт
|
юй, джурт
|
уьй
|
уьй
|
үй, жай, там
|
үй, жай, там
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
ev
|
ev
|
[[]]
|
eb
|
209
|
стена
|
стена
|
эркин,
|
хана
|
све
|
|
кабырга
|
дубал
|
дивар
|
[[]]
|
диуар
|
къабыргъа,
|
къабыргъа,
|
там, чыр
|
там,
|
diywal
|
қабырға, дуал
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
duvar
|
divar
|
[[]]
|
[[]]
|
210
|
олень
|
|
таба
|
иви
|
|
|
бугу
|
бугу
|
болан
|
[[]]
|
болан
|
кийик
|
буу
|
къубагийик
|
бугы,
|
|
бұғы
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
geyik
|
sığın
|
[[]]
|
[[]]
|
211
|
мышь
|
шăши
|
кутуйах
|
күске
|
кӱске
|
шышқан
|
чычкан
|
чычкан
|
тычкан
|
[[]]
|
сысҡан
|
чичхан
|
чичхан
|
чычкъан
|
|
tıshqan
|
тышқан
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
sıçan
|
sıçan
|
[[]]
|
[[]]
|
212
|
кролик
|
куян
|
куруолук
|
кодан,
|
кролик
|
кролик
|
|
|
|
[[]]
|
ҡуян
|
къоян
|
къоян
|
къоян, тавшан
|
коян, тавшан
|
|
қоян
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
tavşan
|
|
[[]]
|
[[]]
|
213
|
орёл
|
|
хотой
|
эзир
|
|
|
|
бүркүт
|
бөркет
|
[[]]
|
бөркөт,
|
къуш
|
къуш
|
къаракъуш
|
|
buʻrkit
|
бүркіт
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
kartal
|
qartal
|
[[]]
|
[[]]
|
214
|
паук
|
эрешмен
|
ооҕуй
|
ээремчик
|
|
қорбалчық
|
јӧргӧмӧш
|
жөргөмүш
|
үрмәкүч
|
[[]]
|
үрмәксе
|
губу,
|
губу,
|
|
|
oʻrmekshi
|
өрмекші
|
|
[[]]
|
möý,
|
|
örümcek
|
örümçek
|
[[]]
|
[[]]
|
215
|
лицо
|
пит
|
сирэй
|
шырай, арын
|
сырай,
|
шырай, кижи, чӱс
|
бет, јӱс
|
бет, жүз
|
бит, йөз
|
[[]]
|
бит, йөҙ, сырай
|
бет
|
бет
|
бет, юз, чырай, сыпат
|
бет, йуз, шырай,
|
бет, жүз, шырай
|
бет, жүз, шырай
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
yüz
|
yüz, bet
|
[[]]
|
[[]]
|
216
|
тело
|
|
хол
|
бот,
|
|
|
тен
|
|
җисем, гәүдә
|
[[]]
|
тән, буй, һын
|
сан, зат
|
сан, зат
|
зат
|
|
дене,
|
дене, тән
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
ten, beden, vücut
|
ten, beden,
|
[[]]
|
bod
|
217
|
пупок
|
|
киин
|
|
|
|
|
киндик
|
кендек
|
[[]]
|
кендек
|
киндик
|
киндик
|
|
киндик
|
киндик
|
кіндік
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
göbek
|
|
[[]]
|
[[]]
|
218
|
палец
|
пӳрне
|
тарбах
|
салаа
|
салаа
|
|
сабар
|
бармак
|
бармак
|
[[]]
|
бармаҡ
|
бармакъ
|
бармакъ
|
бармакъ
|
бармак
|
бармақ
|
саусақ, бармақ
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
parmak
|
parmaq
|
[[]]
|
[[]]
|
219
|
больной (болезненный)
|
|
|
аарыг
|
ағырығ,
|
|
|
|
авыру, чирле
|
[[]]
|
ауырыу,
|
|
|
|
|
|
ауру
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
220
|
игла
|
|
иннэ
|
ине
|
|
|
ийне
|
ийне
|
инә, энә
|
[[]]
|
энә,
|
ийне
|
ийне
|
ине
|
ийне
|
iyne
|
ине
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
iğne
|
ine
|
[[]]
|
[[]]
|
221
|
одежда
|
|
таҥас
|
хеп
|
|
кеп,
|
кийим
|
кийим
|
кием
|
[[]]
|
кейем
|
кийим,
|
кийим
|
|
кийим
|
кийим,
|
киім
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
giyim, elbise
|
urba,
|
[[]]
|
ton
|
222
|
гром
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
223
|
молния
|
çиçĕм
|
|
|
|
|
|
|
яшен
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
жасыл,
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
yıldırım, şimşek
|
|
[[]]
|
[[]]
|
224
|
выше
|
|
үөһэ,
|
|
[[]]
|
кӧдӱр
|
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
бийик, алда,
|
бийик,
|
|
биік, жоғары,
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
üstünde (над чем-либо), (наверху)
|
[[]]
|
[[]]
|
225
|
ниже
|
|
аллара,
|
|
[[]]
|
|
астында, алдында
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
төмен, аласа
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
alçak,
|
(внизу)
|
[[]]
|
[[]]
|
226
|
кашлять
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
йүткереү
|
|
|
|
|
|
жөтелу
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
öksürmek
|
öksürmek
|
[[]]
|
[[]]
|
227
|
покупать
|
|
атыылас
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
228
|
выбирать
|
|
тал
|
шилиир,
|
[[]]
|
|
|
|
сайларга
|
[[]]
|
һайлау
|
|
|
сайламакъ,
|
сайлав
|
|
таңдау, сайлау
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
seçmek
|
|
[[]]
|
[[]]
|
229
|
расти
|
|
|
|
|
ӧс
|
|
|
үсәргә
|
[[]]
|
үҫеү
|
|
|
|
|
|
өсу
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
büyümek
|
ösmek
|
[[]]
|
[[]]
|
230
|
открывать
|
|
ас,
|
ажыдар
|
|
|
|
|
ачарга
|
[[]]
|
асыу
|
|
|
ачмакъ
|
ашув
|
|
ашу
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
açmak
|
açmaq
|
[[]]
|
[[]]
|
231
|
украсть
|
|
уор
|
|
|
|
|
|
урларга
|
[[]]
|
урлау
|
урларгъа
|
урларгъа
|
урламакъ
|
|
|
ұрлау
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
232
|
мечтать
|
|
|
|
сағынарға,
|
|
|
|
хыялланырга
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
233
|
плакать
|
йӗр
|
ытаа
|
|
|
|
|
ыйлоо
|
еларга
|
[[]]
|
илау
|
жиляргъа
|
|
йыламакъ
|
|
|
жылау,
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
ağlamak
|
ağlamaq
|
[[]]
|
|
234
|
зевать
|
|
|
|
|
|
|
|
иснәргә
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
есінеу
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
esnemek
|
esnemek
|
[[]]
|
[[]]
|
235
|
готовить
|
|
|
|
|
|
|
|
әзерләргә
|
[[]]
|
|
|
|
жыймакъ, ишлемек, топламакъ, этмек
|
|
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
hazırlamak
|
(еду)
|
[[]]
|
[[]]
|
236
|
шесть
|
|
алта
|
алды
|
алты
|
алты
|
алты
|
алты
|
алты
|
[[]]
|
алты
|
алты
|
алты
|
алты
|
алты
|
altı
|
алты
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
altı
|
altı
|
[[]]
|
altı
|
237
|
семь
|
|
сэттэ
|
чеди
|
читі
|
четти
|
јети
|
жети
|
җиде
|
[[]]
|
ете
|
жети
|
|
етти
|
ети
|
jeti
|
жеті
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
yedi
|
yedi
|
[[]]
|
[[]]
|
238
|
восемь
|
|
аҕыс
|
сес
|
сигіс
|
сегис
|
сегис
|
сегиз
|
сигез
|
[[]]
|
һигеҙ
|
сегиз
|
сегиз
|
сегиз
|
сегиз
|
segiz
|
сегіз
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
sekiz
|
sekiz
|
[[]]
|
[[]]
|
239
|
девять
|
|
тоҕус
|
тос
|
тоғыс
|
тоғус
|
тогус
|
тогуз
|
тугыз
|
[[]]
|
туғыҙ
|
тогъуз
|
тогъуз
|
тогъуз
|
тогыз
|
togʻız
|
тоғыз
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
dokuz
|
doquz
|
[[]]
|
|
240
|
десять
|
вун
|
уон
|
он
|
он
|
он
|
он
|
он
|
ун
|
[[]]
|
ун
|
он
|
он
|
он
|
он
|
on
|
он
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
on
|
on
|
[[]]
|
on
|
241
|
весна
|
çур
|
саас
|
час
|
часхы
|
часқы
|
јас
|
жаз
|
яз
|
[[]]
|
яҙ
|
жаз
|
джаз
|
язбаш
|
язлык
|
koʻklem, baʻhaʻr
|
көктем
|
|
[[]]
|
ýaz
|
yaz
|
bahar
|
baar
|
[[]]
|
[[]]
|
242
|
лето
|
çу
|
сайын
|
чай
|
чайғы
|
чайғы
|
јай
|
жай
|
җәй
|
[[]]
|
йәй
|
жай
|
джай
|
яй
|
яз
|
jaz
|
жаз
|
|
[[]]
|
|
yay
|
yaz
|
yaz
|
[[]]
|
[[]]
|
243
|
осень
|
кĕр
|
күһүн
|
күс
|
кӱскӱ, кӱс
|
кӱскӱ
|
кӱс
|
күз
|
көз
|
|
көҙ
|
къач
|
кюз
|
гюз
|
куьз
|
guʻz
|
күз
|
|
|
güz
|
payız, güz
|
sonbahar, güz
|
küz
|
|
[[]]
|
244
|
зима
|
хĕл
|
кыһын
|
кыш
|
хысхы
|
қышқы
|
кыш
|
кыш
|
кыш
|
|
ҡыш
|
къыш
|
къыш
|
къыш
|
кыс
|
qıs
|
қыс
|
|
|
gyş
|
qış
|
kış
|
qış
|
|
[[]]
|
245
|
уходить
|
кайма
|
бар
|
|
|
|
|
көтүү
|
китәргә
|
|
|
|
|
бармакъ,
|
барув
|
|
кету
|
|
|
|
|
gitmek
|
|
|
[[]]
|
246
|
который
|
|
|
|
|
|
кайсы,
|
кайсы,
|
кайсы
|
|
нисә, нисәнсе, күпме, ҡайһы,
|
|
|
къайсы,
|
|
қай,
|
қайсы,
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
247
|
сколько
|
|
хас
|
каш
|
|
|
|
|
ничә
|
|
күпме,
|
|
|
|
|
неше,
|
неше,
|
|
|
|
|
kaç
|
|
|
[[]]
|
248
|
волк
|
кашкăр
|
бөрө
|
бөрү, кокай
|
пӱӱр
|
пӧрӱ
|
бӧрӱ
|
бөрү
|
бүре
|
|
буре,
|
бёрю
|
бёрю
|
бёрю
|
боьри
|
qasqır
|
қасқыр, бөрі
|
|
|
börü
|
|
kurt
|
qaşqır
|
|
[[]]
|
249
|
деньги
|
укҫа
|
харчы
|
акша
|
|
ақча
|
акча
|
акча
|
акча
|
|
аҡса
|
ахча
|
ахча
|
акъча
|
акша
|
ақша, пул
|
ақша
|
|
ақча, пул
|
|
|
para
|
aqça, para
|
|
[[]]
|
250
|
брать
|
ил
|
|
алыр
|
аларға
|
[[[ал-]]
|
ал
|
алуу
|
алырга
|
|
алыу
|
|
|
алмакъ
|
алув
|
|
алу
|
|
|
|
|
almak
|
almaq
|
|
[[]]
|
251
|
бегать
|
|
сүүр
|
|
|
|
|
|
йөгерергә
|
|
|
чабаргъа
|
чабаргъа
|
|
|
|
жүгіру
|
|
|
|
|
koşmak
|
|
|
[[]]
|
252
|
бык/корова
|
|
оҕус/ынах
|
буга/инек
|
|
|
бука/ийнек, инек
|
бука, өгүз/инек, сыйыр
|
үгез/сыер
|
|
үгеҙ,
|
бугъа/ийнек
|
бугъа/ийнек
|
оьгюз/сыйыр, инек
|
сыйыр
|
sıyır
|
бұқа, өгіз/сиыр
|
|
|
öküz
|
|
boğa, öküz/inek
|
|
|
[[]]
|
253
|
конь, лошадь
|
лаша, ут
|
ат,
|
аът,
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат,
|
|
ат, алаш, йылҡы
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат
|
ат, жылқы
|
ат, жылқы
|
|
ат
|
|
|
at
|
at
|
|
at
|
254
|
ребро
|
аяк
|
ойоҕос
|
|
|
|
кабырга
|
кабырга
|
кабырга
|
|
ҡабырға,
|
иеги
|
иеги
|
къабургъа,
|
кабырга
|
қабырға
|
қабырға,
|
|
|
|
qabırğa
|
kaburga, eğe
|
|
|
[[]]
|
255
|
медведь
|
упа
|
эһэ
|
адыг
|
аба, азығ
|
апшақ, (кондомский диалект)
|
айу
|
аюу
|
аю
|
|
айыу
|
аю, айыу
|
аю, айыу
|
аюв
|
аюв
|
|
аю
|
ayiq
|
|
aýy
|
ayı
|
ayı
|
ayuv
|
|
|
256
|
пиво
|
|
пиибэ
|
пиво
|
пиво
|
сыра
|
сыра
|
сыра
|
сыра
|
|
һыра
|
сыра
|
сыра
|
пиво
|
пиво
|
пиво
|
сыра
|
|
پىۋا
|
syra
|
|
bira
|
bira, pivo
|
|
|
257
|
душа, дух
|
чун
|
кут
|
|
чан, чӱрек
|
|
|
|
күңел, җан, рух
|
|
йән, күңел, рух, дәрт, хис, аң, аҡыл,
|
жан
|
джан
|
жан,
|
йан, дерт
|
жан
|
жан
|
|
җан
|
|
|
ruh, can, iç, gönül
|
can,
|
|
|
258
|
спасибо
|
|
махтал
|
|
алғыс
|
|
|
|
рәхмәт
|
|
рәхмәт,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
teşekkür ederim
|
(при обращении на ты)
|
|
|
259
|
здравствуйте
|
|
дорообо
|
|
|
|
су,
|
салам,
|
исәнмесез
|
|
|
(по отношению к женщине)
|
(по отношению к женщине)
|
|
|
сәлем
|
сәлем
|
|
|
|
|
merhaba
|
|
|
|
260
|
прощайте
|
|
|
|
|
|
|
|
сау булыгыз
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
خوش
|
|
|
hoşça kal,
|
(уходящему)
|
|
|
261
|
почему
|
|
|
|
неге
|
|
неге
|
|
нигә,
|
|
|
нек
|
нек
|
|
неге,
|
|
неге
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
|
neke
|
262
|
да
|
аха,
|
|
|
я
|
|
эйе
|
|
әйе
|
|
эйе,
|
сора
|
сора
|
вар, дюр
|
|
awa
|
иә
|
ha
|
|
hawa
|
|
evet, ha, ya
|
e, ebet
|
|
|
263
|
нет
|
|
суох
|
чок
|
чох
|
чоқ
|
|
жок
|
юк
|
|
юҡ, -ма/-мә
|
|
|
|
йок
|
|
жоқ
|
|
|
|
|
hayır, yok
|
|
|
|
264
|
рабочий
|
|
|
|
|
|
ишчи
|
ишчи
|
|
|
эшсе
|
рабочий
|
рабочий
|
ишчи,
|
|
рабочий
|
жұмысшы
|
ishchi
|
ishchi
|
işçi
|
işçi
|
işçi
|
işçi
|
|
|
265
|
трава
|
|
от
|
оът, сиген
|
от
|
от, ӧлең
|
от,
|
от,
|
үлән
|
[[]]
|
ут, үлән
|
ханс, кырдык
|
ханс, кырдык
|
от
|
от,
|
от, шөп
|
от, шөп
|
ot
|
ot
|
ot
|
ot
|
ot
|
ot
|
|
|
266
|
чеснок
|
ыхра
|
сарымсах
|
кош-согуна
|
|
|
сарымсак
|
сарымсак
|
сарымсак
|
|
һарымһаҡ
|
сарымсах
|
сарсмакъ
|
самурсакъ
|
сарымсак
|
сарымсақ
|
сарымсақ
|
|
|
sarymsak
|
sarımsaq
|
sarımsak
|
sarımsaq
|
|
|
267
|
лук (трава)
|
сухан
|
луук, чочунаах,
|
|
соған
|
|
согон,
|
согон
|
суган
|
|
һуған
|
сохан
|
сохан
|
согъан
|
|
пияз
|
жуа, пияз
|
|
piyaz
|
|
soğan
|
soğan
|
soğan
|
|
|
268
|
свинья
|
сысна
|
сибиинньэ
|
хаван
|
сосха
|
шошқа
|
чочко
|
чочко
|
дуңгыз, чучка
|
[[]]
|
сусҡа
|
тонгуз, кошт
|
тонгуз, кошт
|
донгуз
|
шошка, донъыз
|
|
шошқа, доңыз
|
|
|
|
|
domuz
|
domuz, çoçqa
|
|
|
269
|
курица
|
|
|
дагаа
|
|
қуш
|
|
тоок
|
тавык
|
|
тауыҡ
|
|
|
тавукъ
|
тавык
|
|
тауық
|
tovuq
|
|
|
tovuq
|
tavuk
|
|
|
|
270
|
лук (для стрельбы)
|
ухă
|
|
ча
|
|
|
|
жаа
|
җәя
|
|
йәйә
|
[[]]
|
[[]]
|
|
йай,
|
|
садақ
|
yoy
|
yay
|
|
yay
|
yay
|
yay
|
|
|
271
|
здоровье
|
|
чөл
|
кадыкшыл
|
|
қазық
|
суу,
|
|
саулык,
|
|
һаулыҡ,
|
саулукъ
|
саулукъ
|
|
|
|
денсаулық
|
|
|
[[]]
|
|
sağlık
|
|
|
|
272
|
пчела
|
пыл хурчӗ
|
тигээйи, ыҥырыа
|
ары
|
аар
|
аары
|
адару
|
аары
|
|
|
арыу, ары, бал ҡорто
|
|
|
балжибин
|
балшыбын
|
|
ара
|
ari
|
here
|
ary
|
arı
|
arı
|
balqurt
|
|
|
273
|
стрела
|
|
ох, оноҕос
|
ок, согун
|
ох
|
соған
|
ок,
|
ок, жебе
|
ук
|
|
уҡ
|
окъ
|
окъ
|
окъ
|
ок
|
oq
|
оқ, жебе
|
oq
|
oq
|
ok
|
ox
|
ok
|
oq
|
|
oq
|
274
|
восток
|
|
илин
|
|
іскер
|
|
кӱнчыгыш
|
|
көнчыгыш
|
[[]]
|
көнсығыш, шәреҡ
|
кюнчыгъыш
|
кюнчыгъыш
|
гюнтувуш
|
куьнтувар
|
шығыс,
|
шығыс
|
sharq
|
|
gündogar
|
şərq
|
doğu
|
şarq, kündoğuş
|
|
|
275
|
запад
|
|
арҕаа
|
|
кидер
|
|
кӱнбадыш
|
|
көнбатыш
|
|
көнбайыш
|
кюнбатыш
|
кюнбатыш
|
гюнбатыш
|
|
батыс,
|
батыс
|
|
|
günbatar
|
qərb
|
batı, garp
|
ğarp, künbatı
|
|
|
276
|
юг
|
кăнтăр
|
соҕуруу
|
|
ӱстінзарых
|
|
тӱштӱк
|
түштүк
|
көньяк
|
|
төньяҡ
|
къыбыла
|
къыбыла
|
къыбла
|
|
|
оңтүстік
|
janub
|
|
günorta
|
cənub
|
güney
|
cenüp, qıbla
|
|
|
277
|
север
|
çурçĕр
|
хоту
|
|
|
қузам
|
тӱндӱк
|
түндүк
|
төньяк
|
|
көньяҡ
|
шимал
|
шимал
|
темиркъазыкъ,
|
|
арқа
|
солтүстік
|
shimol
|
|
demirgazyk
|
şimal
|
kuzey
|
şimal, sırt
|
|
|
278
|
сумерки, заря
|
|
|
даң, имир
|
таң
|
|
|
караңгы
|
|
[[]]
|
ҡараңғы, таң
|
|
|
|
туьн,
|
|
|
|
|
karanlık
|
|
karanlık
|
|
|
|
279
|
сон
|
|
|
дүш,
|
тӱс
|
|
|
түш
|
төш, йокы
|
|
төш
|
тюш
|
тюш
|
тюш,
|
|
|
түс, ұйқы
|
tush
|
|
düýş
|
|
düş, rüya
|
|
|
|
280
|
бог
|
турӑ
|
таҥара
|
дээр, кудай, бурган
|
худай
|
қудай
|
кудай
|
кудай
|
алла, ходай, тәңре
|
[[]]
|
тәңре, хоҙай
|
|
|
тенгири, худай, аллагь
|
кудай
|
|
|
Xudo
|
|
|
|
tanrı
|
tañrı, ilâh
|
|
|
281
|
верующий
|
|
|
|
|
|
дым
|
тин
|
динле
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
[[]]
|
dindar
|
dindar, imanlı
|
|
|
282
|
народ
|
халăх
|
дьон
|
чон, улус, эл
|
|
қалық, эл, чон
|
калык
|
калк, кишилер
|
халык
|
[[]]
|
халыҡ
|
халкъ
|
халкъ
|
халкъ
|
халк,
|
халык
|
халық
|
|
|
halk, il ,
|
xalq
|
halk
|
|
|
|
283
|
история
|
истори
|
төрүт
|
төөгү
|
[[]]
|
|
тарых, тӱӱки
|
тарых
|
тарих
|
[[]]
|
тарых
|
тарих
|
тарих
|
тарих
|
тарых
|
|
тарих
|
|
|
taryh
|
|
tarih
|
tarih
|
|
|
284
|
страна
|
|
|
чурт, эл
|
ил
|
чер
|
эл
|
эл
|
ил
|
[[]]
|
ил
|
|
|
пачалыкъ,
|
|
ел, журт,
|
ел
|
el
|
el
|
el
|
əl
|
ülke
|
memleket, el
|
|
il
|
285
|
спать
|
|
утуй
|
удуур
|
|
|
уйку
|
уйку
|
йокларга
|
|
йоҡо
|
жукъларгъа
|
|
юхламакъ
|
|
|
ұйықтау
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
uyumak
|
|
|
|
286
|
песня
|
юрӑ
|
ырыа
|
ыр,
|
сарын, ыр
|
сарын
|
ыр, сарын,
|
ыр
|
җыр
|
|
йыр
|
жыр
|
джыр
|
йыр
|
йыр
|
qosıq
|
жыр, ән
|
ir
|
|
aýdym
|
mahnı
|
türkü, şarkı
|
yır, türkü
|
|
|
287
|
работа
|
ӗҫ
|
|
ажыл, иш, ус
|
іс
|
,
|
иш
|
иш
|
эш
|
[[]]
|
эш
|
иш, жумуш
|
|
иш,
|
ис
|
|
іс
|
ish
|
ish
|
iş
|
iş
|
iş
|
iş
|
|
|
288
|
сто
|
çĕр
|
сүүс
|
чүс
|
чӱс
|
чӱс
|
|
жүз
|
йөз
|
|
йөҙ
|
жюз
|
|
юз
|
юз
|
juʻz
|
жүз
|
|
йүз
|
[[]]
|
[[]]
|
yüz
|
yüz
|
|
yüz
|
289
|
след
|
|
суол
|
ис
|
іс
|
ис
|
ис
|
из
|
эз
|
|
эҙ
|
ыз
|
ыз
|
|
|
|
із
|
iz
|
iz
|
iz
|
iz
|
iz
|
iz
|
|
|
290
|
время
|
|
кэм
|
шаг ,үе
|
сах
|
тем, туш,
|
чак, ӧй,
|
|
чак, вакыт
|
[[]]
|
ваҡыт, саҡ
|
заман
|
заман
|
вакъти, заман
|
вакыт
|
waqıt, zaman
|
уақыт, шақ, кез
|
vaqt,
|
|
|
|
|
vaqıt, zaman
|
|
|
291
|
десять тысяч
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
|
tuman
|
|
|
|
dümen,
|
)
|
|
|
292
|
мозг
|
миме
|
мэйии
|
|
|
миис
|
|
|
ми
|
|
мейе
|
мыйы
|
мыйы
|
|
мый
|
|
ми
|
miya
|
menge
|
beýni,
|
beyin
|
beyin
|
|
|
|
293
|
вечный
|
ĕмĕр
|
|
|
|
|
мӧҥкӱ
|
|
мәңге
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
мәңгі
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
ebediyen
|
|
[[]]
|
|
294
|
одинокий
|
|
|
|
|
|
|
|
ялгыз
|
[[]]
|
|
|
|
|
|
|
жалғыз,
|
|
|
[[]]
|
|
yalnız
|
|
[[]]
|
[[]]
|
295
|
свет
|
ҫутӑ
|
сырдык
|
чырык
|
чарых
|
от
|
јарык,
|
жарык
|
яктылык
|
[[]]
|
еңел, яҡты, яҡтылыҡ
|
жарыкъ
|
джарыкъ
|
ярыкъ
|
ярых
|
|
жарық
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
ışık
|
yarıq
|
[[]]
|
[[]]
|
296
|
верблюд
|
|
тэбиэн
|
теве
|
тибе
|
тӧӧ
|
тӧӧ
|
төө
|
дөя
|
[[]]
|
төя, дөя
|
тюе
|
тюе
|
тюе
|
|
|
түйе
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
deve
|
deve
|
[[]]
|
tebe
|
297
|
муравей
|
кăткă
|
кымырдаҕас
|
кымыскаяк
|
хымысха
|
қымысқаш
|
|
кумурска
|
кырмыска
|
[[]]
|
ҡырмыҫҡа
|
къумурсха,
|
|
|
кумырска
|
|
құмырсқа
|
|
چۈمۈلە, chümüle, чүмүлә
|
[[]]
|
[[]]
|
karınca
|
qırmısqa
|
[[]]
|
[[]]
|
298
|
сын
|
ывăл
|
уол
|
оол, оглу
|
оол
|
оғлу
|
уул
|
|
ул
|
[[]]
|
ул
|
жаш, улан
|
джаш, улан
|
улан
|
улан
|
|
ұл
|
|
ئوغۇل,
|
[[]]
|
[[]]
|
oğul
|
oğul
|
[[]]
|
|
299
|
дочь
|
хĕр
|
кыыс
|
кыс, уруг
|
|
қыс,
|
кыс, кызы
|
кызы
|
кыз
|
[[]]
|
ҡыҙ
|
къыз
|
къыз
|
къыз
|
кыз
|
|
қыз
|
|
qiz,
|
[[]]
|
[[]]
|
kız
|
qız
|
[[]]
|
qız
|
300
|
брат
|
пичче, тете
|
убай, ини
|
(младший)
|
харындас
|
(двоюродный)
|
|
ага (старший), ини (младший)
|
абый (старший), эне (младший)
|
[[]]
|
ағай,
|
къарындаш
|
къарнаш
|
къардаш
|
ага (старший),
|
(младший)
|
аға, іні
|
|
ака, ука, ини
|
[[]]
|
[[]]
|
|
ağa (старший); qardaş, kadâ (младший)
|
[[]]
|
|
301
|
сестра
|
аппа
|
|
угба (старшая); дуңма (младшая)
|
пиӌе
|
қыс қарындаш, (старшая)
|
|
эже
|
апа (старшая), сеңел (младшая)
|
[[]]
|
апай; һеңле, ҡәрендәш
|
эгеч
|
эгеч
|
къызардаш
|
(по отношению к брату)
|
(младшая)
|
апа (старшая), сіңлі (младшая), (по отношению к брату)
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
kızkardeş, kardeş, abla (старшая)
|
apte, tata (старшая); qardaş, kadâ, (младшая)
|
[[]]
|
[[]]
|
302
|
звать
|
|
|
|
|
|
|
чакыруу
|
чакырырга
|
[[]]
|
|
чакъырыргъа
|
чакъырыргъа
|
|
|
|
шақыру
|
|
|
[[]]
|
[[]]
|
çağırmak
|
|
[[]]
|
[[]]
|